Nieuws Met de huidige woningmarkt lijken collectieve woonvormen als de wooncoöperatie de ideale manier om woningen betaalbaar én beschikbaar te houden. Toch zijn voor veel wooncoöperaties juist de financiering en de locatie de struikelblokken. De gemeente Amsterdam begint daarom met een leenfonds om de ontwikkeling van wooncoöperaties verder aan te jagen.
Inmiddels zijn de eerste kavels voor wooncoöperaties in de hoofdstad uitgegeven en wordt er ook al gebouwd. Toch blijft het rond krijgen van de financiering voor deze gemeenschappelijke woonvorm in de praktijk vaak lastig, omdat banken geen volledige hypotheek verstrekken maar slechts een deel van de nieuwbouwkosten financieren. Met het leenfonds zorgt Amsterdam ervoor dat wooncoöperaties ook een deel bij de gemeente kunnen lenen. Het college van B en W stelt voor aan de gemeenteraad om als eerste stap 20 miljoen euro beschikbaar te stellen voor het leenfonds. Vorig jaar maakte de gemeente al bekend dat er in totaal 50 miljoen euro beschikbaar is voor het leenfonds.
400 betaalbare woningen
Wooncoöperaties zijn een vorm van gemeenschappelijk wonen waarbij de bewoners zelf hun gebouw ontwikkelen en zorgen voor het beheer en bestuur. De bewoners zijn daarmee zowel verhuurder als huurder van hun eigen woning en delen veel met anderen, zoals een tuin, een huishouden, ingekochte zorg of de opvang van kinderen.
Wethouder Laurens Ivens (Wonen, SP): “Wij geloven in deze nieuwe smaak op de woningmarkt. We hebben het actieplan ‘Aan de slag met wooncoöperaties!’ vorig jaar vastgesteld, met daarin 14 beschikbare kavels voor wooncoöperaties en de aankondiging van het leenfonds. Het is binnen een jaar gelukt om het leenfonds op te tuigen. Dat we wooncoöperaties nu ook financieel kunnen aanjagen, is baanbrekend voor Nederland. Het leenfonds start met 20 miljoen, wat de komende jaren de bouw mogelijk maakt van zo’n vierhonderd betaalbare woningen in het sociale- of middensegment.”
De Warren, de eerste zelfbouw-wooncoöperatie van Amsterdam
‘De Warren Woongebouw’ door Natrufied Architecture (bron: www.natrufied.nl)
Ontbrekende deel
De hypotheek die banken verstrekken aan wooncoöperaties en de eigen financiële inbreng van de leden blijken onvoldoende te zijn om de volledige investering in de woningen te kunnen bekostigen, aldus de gemeente. De bank financiert ongeveer 70 procent en de eigen inbreng van de leden van de wooncoöperatie is minimaal 5 procent. Voor het ontbrekende deel kunnen de Amsterdamse wooncoöperaties nu een beroep doen op het leenfonds.
Het leenfonds bestaat uit twee delen. Het eerste deel is voor de planvorming, van voorfinanciering tot het moment van erfpachtuitgifte. Dit is nodig omdat in deze fase de banken nog geen hypotheek verstrekken. De tweede lening is er om het gat te dichten wat overblijft nadat de bank de hypotheek heeft verstrekt aan de wooncoöperatie en de leden eigen geld hebben ingebracht. Er geldt een maximum van 50.000 euro per woning en de lening heeft een looptijd van maximaal 15 jaar tegen een rentepercentage van 1,5 procent. De eerste wooncoöperaties hebben zich al gemeld bij de gemeente. Het voorstel wordt volgende week besproken in de Amsterdamse gemeenteraad.
Dit artikel verscheen eerder op de website van de Gemeente Amsterdam
Er zijn, ook in Amsterdam, voorbeelden van wooncoöperaties die de eindstreep wel halen. Eerder dit jaar vertelde Gerard Roemers van De Warren, de eerste zelfbouw-wooncoöperatie van Amsterdam, op Gebiedsontwikkeling.nu waarom zijn coöperatie het ondanks de onervarenheid en de tegenslagen wel heeft gehaald. Zijn belangrijkste advies? Maak als coöperatie je eigen beslissingen. “Het was voor ons ook de eerste keer, maar deze wereld is ook weer geen rocket science. Het is vooral een hele ondoorzichtige sector voor een leek. Zorg dat je goed beslagen ten ijs komt. Ondanks dat het een liefdesproject is, blijven zaken nog steeds wel zaken.”
Roemers zei destijds ook dat hij hoopte dat andere gemeenten het voorbeeld van Amsterdam zouden volgen. In de praktijk blijkt namelijk dat het realiseren van een wooncoöperatie niet eenvoudig is. Naast het gebrek aan geschikte locaties zijn de hypotheekverstrekking van wooncoöperaties en de voorfinanciering van projecten twee veelvoorkomende problemen. Zo maakte Het Rotterdams Woongenootschap (HRW) begin dit jaar bekend na drie jaar zwoegen de stekker uit hun project te trekken. De coöperatie miste ‘de beleidsruimte en bestuurlijke steun’ vanuit het stadsbestuur. Mede hierdoor bleef de financiering van het project een probleem.
Cover: ‘Multiple hands of diverse business people supporting a model house conceptual of partnership and teamwork’ door Andrey_Popov (bron: Shutterstock)
Door Gemeente Amsterdam
