200822 Scenario Travel Unlimited (bedoeld) - de Verbeeldstorm, Universiteit Utrecht 2020

Betrek publieke waarden bij mobiliteit in toekomstige stad

4 november 2020

2 minuten

Onderzoek Onderzoekers van de Universiteit Utrecht waarschuwen voor veranderingen in de stedelijke mobiliteit zonder rekening te houden met publieke waarden. Een afwegingskader moet helpen om beter geïnformeerde keuzes te maken bij gebiedsontwikkelingen, zoals voor mobility as a service.

“12.000 mensen, nul auto’s.” Dat schreven media in binnen- en buitenland met gevoel voor sensatie over Merwede, een wijk die zal verrijzen in het zuidoosten van Utrecht. Merwede zal niet volledig autovrij worden, maar auto’s verdwijnen wel uit het straatbeeld en er zal voor slechts één op de drie huishoudens een parkeerplaats zijn. Ook steden als Amsterdam (Sluisbuurt) en Den Haag (Binckhorst) bouwen wijken waarin gebiedsontwikkeling samenkomt met de introductie van een autoluw mobiliteitssysteem. Zulke nieuwe ‘mobiliteitsarrangementen’ gaan vaak samen met een digitaal platform dat vraag en aanbod met elkaar verbindt.

In het debat over digitale platforms voor mobiliteit, ook wel Mobility-as-a-Service (MaaS) genoemd, wordt vaak gezegd dat ze zorgen voor moeiteloos en comfortabel reizen en een mobiliteitsaanbod dat op elk moment van de dag beschikbaar is. De vergelijking met streamingsdiensten als Netflix en Spotify is snel gemaakt.

Afwegingskader

In de studie ‘het Algoritmisch Atelier’ stellen onderzoekers Peter Pelzer, Rianne Riemens, Carolin Nast en Martijn van den Hurk van de Universiteit Utrecht niettemin vragen bij deze opvatting . “Als het gaat over de toekomst van mobiliteit zijn diverse publieke waarden van belang. Denk aan toegankelijkheid voor de hele bevolking, het effect van mobiliteit op klimaatverandering, en ook privacy die steeds meer onder druk komt te staan door digitale oplossingen”, zegt Peter Pelzer.

Daarom hebben de onderzoekers een afwegingskader van publieke waarden gemaakt. Onderzoekers en beleidsmakers kunnen dat kader gebruiken om te analyseren welke waarden in het geding zijn, deze waarden vervolgens empirisch onderzoeken en de fricties tussen verschillende waarden blootleggen. Het afwegingskader vat wetenschappelijke debatten over digitalisering en stedelijke planning en mobiliteit samen.

Beter geïnformeerd

“Dit kader hebben we vervolgens op twee manieren toegepast", vertelt Pelzer. “Ten eerste hebben we vier scenario’s ontwikkeld op basis van clusters van publieke waarden: ECO, Samen, Simpel en Travel Unlimited. Deze scenario’s schetsen een mogelijk beeld van de stad van de toekomst, bijvoorbeeld over hoe mobiliteit precies wordt vormgegeven. Ten tweede hebben we een aantal bestaande mobiliteitsexperimenten nader uitgezocht: de Sluisbuurt en Merwede in Nederland en Kutsuplus en UbiGo in Zweden.”

Pelzer: “We hopen dat het afwegingskader van publieke waarden en de scenario’s bijdragen aan een zorgvuldiger en beter geïnformeerd debat over mobiliteit in de stad van de toekomst en de rol van mobiliteitsplatforms hierin.”

De vier scenario's

200822 Scenario Eco (bedoeld) - de Verbeeldstorm, Universiteit Utrecht 2020

‘200822 Scenario Eco (bedoeld) - de Verbeeldstorm, Universiteit Utrecht 2020’

200822 Scenario Eco (onbedoeld) - de Verbeeldstorm, Universiteit Utrecht 2020

‘200822 Scenario Eco (onbedoeld) - de Verbeeldstorm, Universiteit Utrecht 2020’


Scenario's Eco (bedoeld en onbedoeld)

200822 Scenario Samen (bedoeld) - de Verbeeldstorm, Universiteit Utrecht 2020

‘200822 Scenario Samen (bedoeld) - de Verbeeldstorm, Universiteit Utrecht 2020’

200822 Scenario Samen (onbedoeld) - de Verbeeldstorm, Universiteit Utrecht 2020

‘200822 Scenario Samen (onbedoeld) - de Verbeeldstorm, Universiteit Utrecht 2020’


Scenario's Samen (bedoeld en onbedoeld)

200822 Scenario Simple (bedoeld) - de Verbeeldstorm, Universiteit Utrecht 2020

‘200822 Scenario Simple (bedoeld) - de Verbeeldstorm, Universiteit Utrecht 2020’

200822 Scenario Simple (onbedoeld) - de Verbeeldstorm, Universiteit Utrecht 2020

‘200822 Scenario Simple (onbedoeld) - de Verbeeldstorm, Universiteit Utrecht 2020’


Scenario's Simple (bedoeld en onbedoeld)

200822 Scenario Travel Unlimited (bedoeld) - de Verbeeldstorm, Universiteit Utrecht 2020

‘200822 Scenario Travel Unlimited (bedoeld) - de Verbeeldstorm, Universiteit Utrecht 2020’

200822 Scenario Travel Unlimited (onbedoeld) - de Verbeeldstorm, Universiteit Utrecht 2020

‘200822 Scenario Travel Unlimited (onbedoeld) - de Verbeeldstorm, Universiteit Utrecht 2020’


Scenario's Travel Unlimited (bedoeld en onbedoeld)

Lees hier het rapport (pdf)

Dit artikel verscheen eerder op de website van Universiteit Utrecht


Cover: ‘200822 Scenario Travel Unlimited (bedoeld) - de Verbeeldstorm, Universiteit Utrecht 2020’



Meest recent

Fietsen in de Tiengemeten Hoeksche Waard door INTREEGUE Photography (bron: Shutterstock)

Reiziger tussen stad en platteland

De grenzen tussen stad & platteland leken eind vorige eeuw te vervagen. Hoe is de situatie nu en wat is de huidige betekenis van stad, dorp en platteland? Wouter Mensink schreef er een persoonlijk en zeer leesbaar boek over, vindt Ries van der Wouden

Recensie

1 april 2025

Een kind in een rolstoel met een verzorger door Goldsithney (bron: Shutterstock)

Nature based solutions in de stad, maar dan wel voor iedereen

Nature based solutions in steden echt voor iedereen een oplossing te laten zijn. Dat is het doel van het driejarige NATURO-project. Drie Europese steden fungeren als proeftuin, waaronder ’s-Hertogenbosch.

Analyse

1 april 2025

Vogelkijkplaats De Kiekkaaste door Peter116 (bron: Shutterstock)

Vrijetijdseconomie Groningen op een hoger plan brengen: de provincie jaagt aan

Groningen kan beter op de kaart worden gezet, zodat meer toeristen hun weg naar dit gebied weten te vinden – en de bevolking daar ook van profiteert. De provincie faciliteert dit proces, zo geeft gedeputeerde Susan Top aan.

Interview

31 maart 2025