Opinie Columnist Rinske Brand vraagt zich af waarom de enorme toename van het aantal ouderen in onze samenleving nog weinig effect lijkt te hebben in gebiedsontwikkeling. Wat houdt ons tegen? En schieten we niet in onze eigen voet?
“Zorgen jullie niet voor jullie ouderen?”, vraagt Syrische vriend Anis mij. Hij zag beelden van verpleegtehuizen in coronatijd en eenzame ouderen in geïsoleerde flatjes. Poeh. We nemen onze ouders allang niet meer in huis, maar een goed alternatief hebben we nog niet gevonden. En veel haast lijken we daar gek genoeg niet mee te hebben.
De cijfers liegen er niet om. De 3,3 miljoen 65-plussers nu worden er 4,8 miljoen in 2040. Dat is een kwart van de Nederlandse bevolking. Het aantal benodigde woningen voor deze groep stijgt dan van 2,2 naar 3,3 miljoen. Waar gaan al deze mensen wonen?
Knarrenhofjes, thuishuizen, zorgvilla’s: hoe we oud willen worden, weten we wel. Zolang mogelijk actief en gezond. Zelfstandig wonen, maar wel met een fijn sociaal netwerk. Met hulp binnen handbereik, want vanaf 70 gaan de kwaaltjes komen, daar is geen ontsnappen aan. Nu het kabinet massaal de verzorgingshuizen sluit, blijft er ook weinig anders over dan een eigen woning.
Maar die woning is vaak niet geschikt. 1,2 miljoen bestaande woningen hebben op korte termijn aanpassingen nodig. En in nieuwbouw is een schreeuwend tekort aan geschikt aanbod. Maar ontwikkelaars bouwen bijna uitsluitend voor starters, gezinnen en een verdwaalde ‘empty nester’. In hun doelgroepoverzichten stopt het leven bij 65. De paar ontwikkelaars die wel bouwen voor 65+ klagen over een gebrek aan locaties en onhelder beleid. Maar liefst 60% van de Nederlandse gemeenten heeft namelijk geen visie op ouderenhuisvesting.
Waarom sluiten we hier toch zo massaal onze ogen voor? Onze maatschappelijke moeite met oud worden is opvallend, want we worden ouder dan ooit. Tachtig nu al. Met een gezond dieet, weinig stress en veel sociaal contact kunnen we die levensverwachting nog flink oprekken. Tegelijkertijd zien we oud als de tegenhanger van jong, fris en mooi. Oud is afgedankt. We staan niet graag stil bij onze eigen vergankelijkheid. Poetsen we daarom als samenleving het leven na de piekjaren liever weg?
Abraham Lincoln zei ooit "Iedereen wil lang leven, maar niemand wil oud zijn." Bouwen we daarom zo veel liever voor starters en jonge gezinnen? Oud worden we (hopelijk) allemaal, geen ontkomen aan. Stel dat we ons eigen ouder worden durven omarmen en nu beginnen met bouwen voor onze echte toekomst. Daar zullen we onszelf over 20 á 30 jaar best dankbaar voor zijn.
Cover: ‘Rinske Brand’ door Gebiedsontwikkeling.nu (bron: Gebiedsontwikkeling.nu)
Door Rinske Brand
Rinske Brand houdt zich bezig met de menselijke kant van gebiedsontwikkeling, is expert cultuurgedreven gebiedsontwikkeling en oprichter van BRAND The Urban Agency
