Go column cover 2

Bouwen óp het water heeft de toekomst

13 november 2019

2 minuten

Opinie In Nederland maken we land van water, bebouwen dat en hebben vervolgens de grootste moeite om het droog te houden. Een rare traditie uit het oogpunt van klimaatadaptatie. De helft van ons land bestaat immers uit polders (circa 3500). Die moeten we dagelijks droog pompen. Waarom dan niet direct óp het water bouwen in plaats van daar eerst land van te maken? En waarom laaggelegen land in polders of droogmakerijen (x meter onder NAP) willen bebouwen met grote inspanningen om het droog te houden? Er zijn inmiddels de nodige bouwlocaties met toenemende problemen rond grondwaterstanden en verzakkingen en toch gaan we daar maar mee door, zo lijkt het.

Door de klimaatverandering hebben we vaker te maken met wateroverlast (hoosbuien, overstromingsgevaar), langdurige droogte en hittestress. Gevolgen daarvan zijn onder andere bodemdaling en minder biodiversiteit. Met drijvende woningen op het water heb je veel minder van die problemen. Drijvende gebouwen zijn flexibel en verplaatsbaar, hebben minder bouwoverlast (op locatie) en zijn duurzamer. Een drijvende fundering gaat volgens deskundigen 100 jaar mee. 

Daarnaast kan bouwen op het water de waterkwaliteit verhogen dankzij de aangroei van planten op de fundering in het water. Verder  kunnen we profiteren van ventilatie (wind) op het water. Ook hoeven we geen lange pijpen in de grond te boren voor warmte/koude opslag, maar kunnen we direct gebruik maken van de thermische kwaliteit van het water.

Andere functies dan wonen zijn ook denkbaar. In Japan is een drijvend vliegveld (Kansai International Airport, Osaka). Misschien een idee voor Lelystad in het IJsselmeer? En in ons eigen Aalsmeer is een prototype van een drijvende kas (2005, Dura Vermeer). Met bouwen op het water hebben we geen last van zeespiegelstijging en creëren we dubbel ruimtegebruik. Er is bijvoorbeeld geen extra wateropvang nodig. Gebouwen op het water zijn flexibel (verplaatsbaar), geven mogelijkheden voor verdichting zonder duur landgebruik ((90 van de 100 grootste steden ter wereld zijn gesitueerd aan het water, dus die uitwijk ligt voor de hand) en er zijn duurzamer transportmogelijkheden over water. 

Moeten we onze Nederlandse traditie van vechten tégen het water niet veranderen naar leven met en op het water? Er zijn de nodige internationale voorbeelden, mede met Nederlandse inbreng. Ter inspiratie kan ik verwijzen naar het boek FLOAT (Flexible Land on Aquatic Territory). Tijd om onze Nederlandse ingenieurs meer in eigen land een voortrekkersrol te laten spelen. 

FLOAT, Building on Water to combat urban congestion and climate change, Koen Olthuis & David Keuning, 2010, ISBN 978-90-77174-29-6 


Cover: ‘Go column cover 2’


Frans ten Have

Door Frank ten Have

Frank ten Have is Topconsultant bij Vanberkel Professionals, lid Expertteam Woningbouw (RVO), gepensioneerd partner Deloitte Real Estate en oud-wethouder.


Meest recent

Vogelkijkplaats De Kiekkaaste door Peter116 (bron: Shutterstock)

Vrijetijdseconomie Groningen op een hoger plan brengen: de provincie jaagt aan

Groningen kan beter op de kaart worden gezet, zodat meer toeristen hun weg naar dit gebied weten te vinden – en de bevolking daar ook van profiteert. De provincie faciliteert dit proces, zo geeft gedeputeerde Susan Top aan.

Interview

31 maart 2025

Bergen aan Zee door Allard One (bron: shutterstock)

Bergen aan Zee: private gebiedsontwikkeling avant la lettre

Recensent Jaap Modder bevond zich aan de Noord-Hollandse kust en snorde twee uitgaves op over het ontstaan van Bergen aan Zee. Bevlogen particuliere opdrachtgevers werkten hier voorbeeldig samen met toonaangevende ontwerpers.

Recensie

31 maart 2025

SKG Award 2025 Winnaar door Sander van Wettum (bron: Sander van Wettum)

Dreven, Gaarden en Zichten winnaar SKG Award 2025

De gebiedsontwikkeling Dreven, Gaarden en Zichten is de winnaar van de SKG Award 2025. Dat werd gisteren bekend tijdens het SKG Jaarcongres. Hart van de Waalsprong in Nijmegen en het World Food Center in Ede waren de andere genomineerden.

SKG Nieuws

28 maart 2025