Verslag Op dinsdag 8 januari 2013 presenteerde het College van Rijksadviseurs (CRA) de werkagenda voor de komende vier jaar in het Atelier Rijksbouwmeester in Den Haag.
'De techniek van het verbinden' agenda 2012 - 2016 - werkprogramma 2013
Onder ruime belangstelling van het Atelier Rijksbouwmeester en betrokken departementen van BZK, EZ, IenM, en OCW hielden de drie leden van het College van Rijksadviseurs een inspirerende voordracht, waarin ze hun werkprogramma hebben toegelicht. Het werkprogramma is de basis voor de werkzaamheden die het CRA de komende jaren aan de hand van een tiental thema's gaat uitvoeren in samenwerking met de ministeries van IenM, BZK en EZ.
'De techniek van het verbinden'
Voor deze titel is gekozen, omdat naar het inzicht van het CRA deze tijd met haar sterk toenemende ruimtelijke en professionele fragmentatie vraagt om een verbindende houding. Met name de verbindende kwaliteit van het ontwerp kan daarbij een krachtige rol vervullen.
De agenda 2012-2016 en het werkprogramma zijn uitgewerkt in 10 thema's die de komende jaren als kompas dienen voor het advieswerk van dit CRA. Klik hier om het document te downoaden.
1 Her-pakken
Hergebruik is de nieuwe bouwopgave. Nederland heeft in de komende decennia minder behoefte aan nieuwbouw en meer aan goed beheer, selectief behoud en transformatie van de aanwezige voorraad.
2 Gedifferentieerde steden, gedifferentieerde mobiliteit
Mobiliteit en infrastructuur zijn nauw verbonden met stadsvorming en kennen een grote verscheidenheid in schaal en vorm. Die loopt van de ‘grote’ infrastructuur van spoor- en snelwegen en luchtvaart, tot de fijnmazige mobiliteit van fiets en voetganger.
3 Een betere Delta
Nederland neemt de komende decennia noodzakelijke maatregelen om onze delta toekomstbestendig en welvarend te houden.
4 Concentratie, stabilisatie en krimp
De stedelijke bevolking blijft groeien terwijl de periferie van het land leegloopt. Dit dwingt ons om na te denken over de veranderende gradaties van verdichting en verdunning in bebouwing, grondgebruik en infrastructuur.
5 Main, brain & green
De nationale ruimtelijke structuur van mainports, brainports en greenports veronderstelt een hoogwaardige ruimtelijke structuur met een uitstekende bereikbaarheid en een aantrekkelijk leef- en vestigingsmilieu.
6 Nieuwe cultuurlandschappen
Het landelijke gebied verandert en diversifieert. Naast grootschalige en kennisintensieve land- en tuinbouw zien we tal van initiatieven op kleine of middenschaal, gericht op nichemarkten of op combinaties met zorg, natuurbeheer, recreatie, erfgoedbeheer en educatie.
7 Energietransitie en ruimte
Energietransitie is onvermijdelijk, naarmate fossiele brandstoffen schaarser en duurder worden. De transitie heeft vergaande ruimtelijke effecten op ieder schaalniveau, van duurzame en energiezuinige gebouwen tot stedelijke ‘smart grids’ en energiewinning op regionale en nationale schaal.
8 Gezondheid, zorg en ruimte
Een goede ruimtelijke inrichting draagt bij aan een gezond leven. Een Groene Stad, een slim duurzaam ontwerp en meervoudig gebruik van de ruimte kan een stimulans bieden voor gezondheid, vitaliteit, eigen initiatief en zelfstandigheid.
9 Nieuw opdrachtgeverschap
De verhoudingen, procedures en regelgeving in de plannings- en bouwpraktijk veranderen ingrijpend. Het opdrachtgeverschap zal hierdoor een grotere variatie vertonen in vorm, schaal en inhoud. Waar de overheid opdrachtgever is, moet ze zich een zorgvuldig en voorbeeldig opdrachtgever tonen.
10 Kwaliteit in beroepsuitoefening en opleidingen
Alle genoemde veranderingen leiden tot nieuwe opgaven voor ontwerpers en vergen nieuwe vaardigheden en werkwijzen. Nederlandse ontwerpers en ontwerpopleidingen moeten zich hierop instellen.
College van Rijksadviseurs
Het CRA is opgenomen in de Actieagenda Architectuur en Ruimtelijk Ontwerp, dat in december 2012 door de Tweede Kamer is vastgesteld. Het rijk organiseert met het CRA deskundig en onafhankelijk advies ten behoeve van excellentie in opdrachtgeverschap en projecten.
Het CRA heeft als taak om onafhankelijk en integraal vanuit het ontwerp te adviseren over (nationale) ruimtelijke inrichtingsvraagstukken, gebiedsgericht en/of thematisch vanuit de ontwerpende disciplines architectuur, stedenbouw en landschapsarchitectuur.
Het CRA is een onafhankelijk adviescollege dat intern advies uitbrengt aan de departementen op basis van dat bestaat uit een drietal Rijksadviseurs;
ir. Frits van Dongen, Rijksbouwmeester
prof. ir. Eric Luiten, Rijksadviseur Landschap en Water
ir. Rients Dijkstra, Rijksadviseur Infrastructuur en Stad
Zie ook:
Cover: ‘Den Haag’ door Maykova Galina (bron: Shutterstock)
