Analyse Nu de eerste golf van de coronapandemie in het grootste deel van de wereld op zijn retour is, worden de eerste masterplannen voor steden ontwikkeld die maatregelen meenemen voor een tweede golf. Het Australische vakblad The Urban Developer neemt twee daarvan onder de loep. Veiligheid, groen en mobiliteit staan daarin centraal.
Het bureau van de Italiaanse architect Stefano Boeri en het Albanese bureau SON-group hebben hierbij de primeur in Europa, met een masterplan voor een nieuwe wijk in de Albanese hoofdstad Tirana. Het concept van het project, dat 29 hectare groot is en 12 duizend mensen moet huisvesten, wordt door het bureau van Boeri omschreven als een smart city uitgerust met de technologie om vereisten te garanderen voor veiligheid en gezondheid tijdens een pandemie. Ook groen en mobiliteit spelen een grote rol. Een groene ruggengraat moet door de wijk lopen, en de indeling van het plan als polycentrische wijk brengt alle voorzieningen op loopafstand.
Het plan is onderdeel van een groot stadsvernieuwingsproject dat bestaat uit drie masterplannen. Het project is opgezet door de in 2015 verkozen burgemeester van Tirana, Elion Veliaj. Het doel: Tirana transformeren tot een beter beloopbare en minder autoafhankelijke stad.
Agrihoods
Ook in Australië worden post-corona-plannen gemaakt om gebieden aan te pakken. Vooral de buitenwijken van Australische steden worden gezien als aantrekkelijke locaties om in te wonen in de post-crisis, door de grotere hoeveelheid ruimte en veiligheid. Het land verwacht dat de behoefte groeit aan veilige, beloopbare wijken met veel voorzieningen, omdat ze kunnen dienen als uitvlucht voor de drukke stad. Daarnaast worden suburbs nu sneller plekken waarvan bewoners kiezen om er te leven (in plaats van enkel te slapen), aangezien het online thuiswerken mensen meer heeft losgekoppeld van de binnensteden.
Vooral millenials willen afscheid nemen van hun auto’s, maar nog wel snel toegang hebben tot winkels, recreatie, onderwijs en cultuur. De transformatieplannen voor de buitenwijken leggen daarom vanaf het begin de focus niet op woningen alleen, maar ook op transportvoorzieningen en werkgelegenheid. Hierdoor worden deze suburbs leefbaarder en aantrekkelijker. Dit is onder andere bewezen in Ellenbrook, een buitenwijk van Perth. Onder meer omdat hier vanaf dag één al een buslijn liep, had deze wijk de afgelopen twintig jaar de snelst verkochte woningen van heel Australië.
Ook andere initiatieven, van het stimuleren van ondernemerschap tot festivals, hadden in verschillende buitenwijken positieve impact op hun populariteit. Daarnaast worden ideeën die ontwikkelaars eerder links liet liggen (zoals agrihoods, de integratie van landbouw in een woonwijk), door de coronacrisis als aantrekkelijker ervaren. Ontwikkelaars moeten ook wel deze nieuwe factoren meenemen in hun plannen, concluderen de schrijvers, om wijken aantrekkelijk te maken en te houden voor deze nieuwe tijd en de nieuwe wensen die daarbij komen kijken.
Cover: ‘Riverside Tirana (Credits: Stefano Boeri Architetti)’