Nieuws Voor veel artistiekelingen is crowdfunding een uitkomst geworden. Maar ex-bankiers willen er een serieuze beleggingstak van maken. Laat het woord crowdfunding vallen in de traditionele beleggingswereld, stelt Kristof De Buysere, en je krijgt golven van kritiek over je heen. De Vlaming werkt bij de Universiteit van Tilburg en adviseert ook ondernemingen. ‘Er is echt sprake van ‘believers’ en ‘non-believers’. Feit is dat de traditionele effectenbeurzen weinig gedaan hebben met de internetrevolutie.’ De collectebus is eigenlijk de oervorm van crowdfunding, waarbij bedrijven, instellingen of zelfs particulieren geld ophalen bij een grote groep mensen. Maar internet heeft het mogelijk gemaakt om geldnemers en geldgevers op speciale platforms relatief gemakkelijk bij elkaar te brengen. ‘De fragmentatie is enorm’, stelt De Buysere, ‘en ieder platform heeft zijn eigen model’.
Veel daarvan zijn opgezet vanuit een sociale of een IT-achtergrond, stelt Tom Vroemen van CrowdAboutNow. ‘Met € 20.000 en een nacht programmeren kun je zo’n ding bouwen. Daarom hameren wij op de noodzaak van toezicht. Crowdsurfing kan heel gevaarlijk zijn.’ Inmiddels wemelt het van de oud-bankiers in het hippe crowdfundingwereldje. Edwin Adams was in 2010 een van de oprichters van Geldvoorelkaar. Net als zijn compagnon Martijn van Schelven is hij als oud-directeur van een ING-kantoor in Rhenen afkomstig uit de bankwereld. ‘Maar er zitten in dit wereldje ook wereldverbeteraars, techneuten en kunstenaars.’
De leenmarkt (‘peer to peer lending’) vertoont de snelste groei. In de Angelsaksische wereld nemen consumentenkredieten via crowdfunding een vlucht. Lending Club en Prosper in de Verenigde Staten en de Britse pionier Zopa zijn inmiddels gevestigde namen. ‘Deze vorm van lenen wordt gezien als alternatief voor een deel van het geld dat nu op een spaarrekening staat’, aldus Gijsbert Koren van crowdfundingconsultancy Douw & Koren. ‘Maar het risico is natuurlijk wel groter. De markt is jong.’ In Europa ontbreken betrouwbare statistieken over het gemiddelde rendement of het percentage wanbetalingen. Voor veel beleggers klinkt het verschaffen van eigen vermogen via crowdfunding een stuk spannender. Wat als je een paar honderd euro stopt in de spreekwoordelijke nieuwe Microsoft? Uiteraard zijn de risico’s van crowdfunding-aandelen ook groter. Struikelblok blijft de waardering van aandelen in een startende onderneming. Koren: ‘Meestal zie je dat de financiering start in het eigen netwerk, en dat het benaderen van onbekende investeerders een tweede stap is.’
Gevaarlijk terrein voor de particuliere belegger? Koren: ‘Je moet het als belegger eigenlijk alleen doen als je het interessant vindt, en niet erg vindt als je je geld kwijtraakt. In die fase zit de markt gewoon. De huidige investeerders zijn zich daar ook van bewust. Het zijn de innovators, de hoger opgeleiden, mensen uit het netwerk van de ondernemer.’ Spielerei voor een selecte club dus? ‘Wij denken dat crowdfunden absoluut een serieus alternatief gaat worden. Nu is het heel klein maar het groeit hard. In 2011 werd er in Nederland € 2,5 mln opgehaald, vorig jaar al € 14 mln.’
Daarmee is crowdfunding nu nog een druppel in de oceaan. Edwin Adams, een van de oprichters van Geldvoorelkaar, voorziet een toekomst als aanvulling op andere financieringsvormen. ‘Banken zijn momenteel heel terughoudend. Crowdfunding kan dat probleem deels oplossen. Wij denken aan een hybride instrument: de bank doet een deel van de financiering, evenals de ondernemer zelf. De rest gaat via crowdfunding. Vrij recentelijk was er een overname van een accountantskantoor in Groningen in deze vorm, waar Rabobank bij betrokken was. Een beetje het poldermodel. Het is goed voor alle partijen, ook voor de investeerder: als de bank meekijkt, zijn dat toch weer een paar extra ogen.’
Zie ook de bijbehorende artikelen:
Cover: ‘2013.05.14_Crowdfunding kruipt uit_660’