Verslag Zwanenbloem, Bleiswijk: de ontwikkelaar in een nieuwe rol als succesvol adviseur en begeleider van een bewonersinitiatief. Ondersteuning bij de ontwikkel- en realisatiefase en volledige overname van alle risico’s.
Het collectief particulier initiatief rondom het seniorencomplex de Zwanenbloem in Bleiswijk werd anderhalf jaar geleden geboren met een brief van een echtpaar uit Bleiswijk. Voor ontvanger Blauwhoed Groep BV betekende dit het begin van een intensief en leerzaam traject en het omvormen van hun businessmodel om klanten eerder in het proces te kunnen betrekken om het afzetrisico te verlagen en het proces te verkorten. Volgens Tineke Groenewegen, Senior marketingmanager Blauwhoed Groep, betekent de omschakeling van aanbodgericht naar vraaggericht ontwikkelen dat er echt geluisterd moet worden.
De tussenkomst van Blauwhoed biedt veel voordelen; voor eigen risico en rekening hadden de geïnteresseerden het niet kunnen halen. Één van die geïnteresseerden en mede- initiatiefnemer is Marinus van Lent. Volgens hem is de bijzonderheid het verzoek zelf; doordat de plek en kopers al waren bepaald is het een proces dat andersom verloopt. Van Lent is van mening dat Blauwhoed goed heeft gereageerd op de grote groep geïnteresseerden. Hiervoor heeft de ontwikkelaar verschillende middelen ingezet, waaronder een woonwensenonderzoek onder 42 huishoudens en een modelwoning. Ook is bij de start van het project een kopgroep opgericht als klankbordgroep van Blauwhoed. Volgens Van Lent is dat een strategisch goede zet geweest; de participanten krijgen geen zeggenschap, maar raken wel nauw betrokken bij de gehele ontwikkeling. Gedurende het traject is het contact met de geïnteresseerden geïntensiveerd met als doel om de klant steeds meer te binden. Volgens Van Lent zijn het creëren van een goede ambiance en het aandacht geven aan de consument hierbij kernwaarden. Dit werd onder andere gedaan door het inschakelen van verschillende professionals (architect, financiële planner, makelaar en de directeur van Blauwhoed) en een bezoek aan een vergelijkbaar appartementencomplex van Blauwhoed in Berkel en Rodenrijs, de referentie van de initiatiefnemers.
Andere toegepaste middelen zijn de woonworkshops en de prijsvraag met betrekking tot de naam van het complex. Begin 2012 zijn de eerste reserveringen getekend en inmiddels is de 70% voorverkoop bijna behaald. Ondanks de zeer snelle verkoop kent het collectief particuliere initiatief ook een tweetal bedreigingen, welke volgens Van Lent vooral te wijten zijn aan de economische crisis. De eerste bedreiging heeft te maken met de doelgroep van het appartementencomplex; senioren zijn immers risicomijdende mensen. Er zijn veel belangstellenden, maar voor sommigen van hen komt het te vroeg omdat het oude huis nog niet verkocht is. Ondanks dat een CPI voor de ontwikkelaar een besparing van de kosten en een meer tevreden klant kan opleveren, vraagt het wel om een andere denkwijze; een omkering van het proces. Dat vormt de tweede moeilijkheid. Het vraagt van de ontwikkelaar dat het de klant dichtbij zich houdt. In dat opzicht is het volgens Groenewegen belangrijk om te beginnen bij de consument in plaats van de ruimtelijke randvoorwaarden. De omkering van het proces betekent dat iedereen verkoper is. Bij deze manier van werken is het managen van verwachtingen van groot belang. Ook heeft de nieuwe werkwijze een grote impact op de organisatie, aldus Groenewegen. Men moet elkaar coachen op verwachtingsmanagement en het is van belang om telkens één stap verder te zijn dan het product wat op dat moment getoond wordt. Ook moeten er soms fouten geaccepteerd worden om de snelle doorlooptijd te behouden. Het project maakt duidelijk dat er in de toekomst veel meer gedacht moet worden vanuit kansrijke doelgroepen in plaats vanuit kansrijke locaties. Blauwhoed had geen grondpositie, en in dat opzicht geen macht, maar het had wel klanten. De gemeente ging daardoor, mede door de eerdere positieve ervaring, snel mee in het proces van co-‐creatie. Wel geven reacties uit het publiek aan dat sommige gemeenten ook in paniek schieten bij een CPI. Het vraagt van alle betrokkenen een geheel andere werkwijze en dit heeft tijd nodig.
Zie voor de volledige publicatie:
Door Trienke Hooghiemstra
Trainee project leader at Provincie Fryslân
