Duurzame gebiedsontwikkeling: doe de tienkamp!

Handreikingen voor praktijk en agendering

Tussen ambities op het terrein van duurzaamheid en gerealiseerde ruimtelijke plannen gaapt dikwijls een onoverbrugbare kloof. De gevolgen van de crisis hebben deze kloof verder vergroot. De ‘duurzaamste projecten van Nederland’ stranden op de tekentafel. Vaak wordt duurzaamheid gereduceerd tot alleen energiezuinigheid. Energieneutraal is dikwijls niet goed genoeg. Een gebied moet liefst energie leveren. Daarbij wordt vaak niet gekeken of dit haalbaar en betaalbaar is. In andere gevallen neemt men een bepaalde duurzaamheidideologie, zoals Cradle to Cradle (C2C), als leidraad voor de invulling van duurzaamheidambities. Dat loopt vervolgens vast omdat, in het voorbeeld van C2C, de filosofie zich wel leent voor productieprocessen en bouwmaterialen, maar niet voor de (her)ontwikkeling van gebieden. Friso de Zeeuw: “In de wereld van de duurzaamheid is aansluiting op de voorkeuren van het brede publiek doorgaans zwak; men zoekt vooral aansluiting bij de ’groene koplopers’. Klimaat en milieu vormen daarbij het leitmotiv; sociaal-economische aspecten tellen nauwelijks mee.

‘Duurzame gebiedsontwikkeling: doe de tienkamp’

Wat de publicatie Doe de tienkamp onderscheidt van andere handreikingen voor duurzame gebiedsontwikkeling is dat het de bekende Triple P benadering van People, Planet en Profit te verbinden met het begrip ruimtelijke kwaliteit dat gebruikswaarde, belevingswaarde en toekomstwaarde voorstaat.” De publicatie benoemt het brede repertoire waarop duurzaamheid betrekking heeft. Deze thema’s zijn: bodem, water, stedelijk groen, natuur en landschap, energie, mobiliteit en transport, gezondheid en veiligheid, slim ruimtegebruik en cultuurhistorie. Daar voegt Doe de Tienkamp nog aan toe: identiteit, met andere woorden de herkenbaarheid en waardering van de mensen die in het gebied wonen, werken of recreëren. “We willen de praktijk van gebiedsontwikkeling stimuleren een brede benadering van gebiedsontwikkeling te volgen waarin duurzaamheid een vanzelfsprekend én belangrijk aspect is. Idealiter is gebiedsontwikkeling per definitie duurzame gebiedsontwikkeling.”, aldus Friso de Zeeuw. Doe de Tienkamp beveelt aan om te excelleren op vooral die thema’s die aansluiten bij de kenmerken van een gebied en in de andere domeinen gewoon goed te presteren. Je hoeft niet altijd in alles de beste te zijn. Maar van essentieel belang is dat je aan alle aspecten van duurzaamheid aandacht besteedt. Vandaar de titel: doe de tienkamp.

Kansen om gebiedsontwikkeling weer vlot te trekken

De publicatie bevat een groot aantal handreikingen en is geïllustreerd met concrete voorbeelden uit de praktijk. Samen met de eerder verschenen publicatie ‘Gebiedsontwikkeling in een andere realiteit: wat NU te doen’ wordt zo een uitgebreid overzicht gegeven van de kansen om gebiedsontwikkeling weer van de grond te trekken en op een duurzame leest te schoeien.

Zie ook:
- Publicatie 'Gebiedsontwikkeling in een andere realiteit. Wat NU te doen?

In de pers:
- "Staar je niet blind op het energiezuinig maken van gebouwen": Friso de Zeeuw tijdens congres De Duurzame Stad
- VROM Totaal
- Omgeving in de Praktijk