Persoonlijk Het is zomer, we gaan naar buiten! Met een novum: de Stichting Kennis GeFietsontwikkeling-fietstocht. SKG-secretaris en begenadigd wielrenner Milou Bol bijt terecht het spits af, haar tocht brengt je naar de ontmoeting tussen stad, wonen en groen. En langs gebiedsontwikkelingen die laten zien dat deze opgaven prima samengaan. Of sterker nog: verduurzaming en grote woonopgaven- of transities gaan hier hand in hand!
Vanaf station Delft brengt de route je eerst langs de vernieuwde Delftse spoorzone met de twee km lange spoortunnel die sinds 2015 het verouderde en bovengrondse treinviaduct vervangt. Al fietsend is haast niet meer voor te stellen dat een enorme ruimtelijke blokkade plaats heeft gemaakt voor de openbare ruimte die hier is ontstaan met oog voor de Delftse eigenheid.
Stichting Kennis GeFietsontwikkeling-route #1: Delft – Rijswijk – Ypenburg – Pijnacker – Delft (41,0 km)
De route vervolgt langs de Vliet en het DSM-terrein waar je, misschien ongemerkt, de gemeentegrens met Rijswijk passeert. Langs het Jaagpad verkennen we het veelkleurige gebied Pasgeld, waar zich tevens de laatste ontwikkelfase van de duurzame nieuwbouwwijk RijswijkBuiten zal ontvouwen. Het concept daarbij is ‘omarm de parken’, waarbij het wonen profiteert van het groen, maar het groen ook profiteert van de nieuwe woonontwikkelingen en zo een kwaliteitsimpuls krijgt.
Het groene raamwerk is het landschappelijke uitgangspunt waarbinnen de zogeheten ‘Living Plots’ als kleine gemeenschappen worden ontwikkeld. Het vraagt nog enig verbeeldingsvermogen, kijkend naar het gebied langs de Lange Kleiweg waar nu enkel opgehoogd terrein zichtbaar is ter voorbereiding op de bouwwerkzaamheden.
‘Rijswijk’ door Frans Blok (bron: shutterstock)
Dat in tegenstelling tot de al gerealiseerde delen van RijswijkBuiten, Sion en Parkrijk, die je tegemoet fietst vanaf de nieuwe spooronderdoorgang. Over deze gebiedsontwikkeling – 10 jaar na dato van de start bouw – is een heel boek te schrijven. Sinds 2013 wordt een voormalig glastuingebouwgebied omgevormd tot een duurzaam woonmilieu met 3.500 woningen. Hoe bestier je als gemeente een langjarige gebiedsontwikkeling als deze en houd je standvastig koers zonder in de berm te belanden? Jan Brugman vertelt je er meer over in dit artikel.
Vanuit RijswijkBuiten vervolgt de route naar een heel ander type gebiedstransitie, namelijk die van het Bogaard Stadscentrum; een voorloper als het gaat om binnenstedelijke transformatie van naoorlogse winkelcentra. Het winkelcentrum werd geteisterd door leegstand. Om het tij te keren, wordt het gebied getransformeerd naar een gemengd gebied waar je zowel kan wonen, winkelen als prettig verblijven, mede door vergroening van de openbare ruimte.
‘Rijswijk’ door Joachim Ulrich Seibert (bron: shutterstock)
Dit is niet de enige transitieopgave waar Rijswijk de schouders onder heeft gezet. Terugfietsend naar de Vliet stuiten we op het Rijswijkse Havenkwartier dat de komende jaren een metamorfose ondergaat. De locatie betreft een voormalig bedrijventerrein. De bedrijven blijven en er komen ruim 2.000 woningen bij. Dit gebeurt door leegstaande kantoren om te bouwen naar woningen. Een dergelijk gemengd woon-werk gebied kent zijn eigen complexiteit en uitdagingen, interessant dus om ook deze ontwikkeling de komende jaren te volgen!
Iets verderop de Vliet verlatend, overbrugt een grootschalig fietsviaduct niet alleen de snelweg, maar komen we en passant ook in een ander tijdsgewricht terecht. We zijn hier namelijk midden in de Vinex-wijk Ypenburg beland, het nieuwste stadsdeel van Den Haag dat inmiddels haar 20-jarig bestaan heeft gevierd. Het voormalig militair vliegveld is vanaf 1997 omgevormd tot een woongebied voor ongeveer 30.000 bewoners. VINEX mag dan ‘af’ zijn, gebiedsontwikkeling kent geen einde? Hoe is het om hier te wonen? Al fietsend kun je dit het best zelf ondergaan en ervaren.
‘Ypenburg’ door Jolanda Aalbers (bron: shutterstock)
Om al deze indrukken te verwerken, worden we beloond met een groene doorsteek door het Bieslandse Bos richting Pijnacker. Eenmaal in Pijnacker aangekomen, is het de moeite waard een uitstapje te doen naar Ackerswoude, een nieuwe woonwijk aan de rand van het centrum van Pijnacker in een voormalig glastuingebied. Een kijktip aldaar: de verschillende klimaatadaptieve ontwerpen en inrichting van de openbare ruimte.
Het laatste deel van de route brengt ons via de Ackerdijkse plassen terug naar Delft. Hier fiets je als toetje dwars door de Schieoevers, dat een aanzienlijke transformatie ondergaat naar een gemengd woon-werkgebied ondergaat. Inherent aan het kiezen voor een woonplek in dit gebied is dat bewoners een mate van reuring – in de van bedrijfsactiviteit die geur- en geluidshinder kan meebrengen – accepteren. In welke mate gaat deze combinatie nou echt samen? Een vraag om aan het einde van de route op een terrasje, of terug naar huis in de trein, over te mijmeren.
Zo zet een rondje op de fiets sowieso aan het denken: hoe ziet deze route er over 10, 20 of misschien wel 50 jaar uit? Gebiedsontwikkeling zal zijn relevantie dan toch zeker niet verloren hebben en fietsen ook niet. Op naar veel volgende kilometers!
Cover: ‘GO gefietsontwikkeling 2024’ door Gebiedsontwikkeling.nu (bron: Shutterstock)