18 april 2013
2 minuten
Onderzoek Het is een bekend beeld: hijskranen die werken aan nieuwe kantoren en winkels, terwijl in de nabije omgeving panden leeg staan. Hoe valt dit met elkaar te rijmen? De ontwikkeling van vastgoed lijkt een lange remweg te hebben. Het PBL en de ASRE hebben de handen ineengeslagen en gezamenlijk geanalyseerd welk systeem ten grondslag ligt aan het overaanbod van kantoren en winkels. Meer nog dan de economische crisis, is het systeem van formele en informele spelregels debet aan de leegstand.
Rapport: een institutionele analyse van het (over)aanbod van winkels en kantoren
Die spelregels hebben tot gevolg gehad dat ontwikkelaars, beleggers en gemeenten (te) veel nieuw commercieel vastgoed hebben ontwikkeld, en weinig in onbruik geraakt bestaand vastgoed aan de voorraad hebben onttrokken. Formele spelregels zijn bijvoorbeeld de restricties vanuit de ruimtelijke ordening – of het gebrek hieraan –, fiscale regels als de btw en overdrachtsbelasting, en regels bij kredietverstrekking. Bij de meer informele regels gaat het onder andere om de wijze van vastgoedwaardering, de praktijk van actief grondbeleid, het gebruik van huurincentives en de omgang met risico’s. Maar ook om de praktijk van binnenplanse verevening, waarbij commercieel vastgoed soms meer wordt bezien vanuit de mogelijkheid om hiermee ambitieuze plannen ‘dicht te rekenen’ dan vanuit de lokale en regionale behoefte aan kantoor- en winkelpanden.
Meer nog dan een probleem biedt de huidige crisis een momentum voor de wereld van vastgoed en gebiedsontwikkeling. Gemeenten, ontwikkelaars en beleggers hebben nu de kans om ‘wissels’ om te zetten, zodat wanneer de economie weer aantrekt ze niet in oude valkuilen stappen. Een bescheiden rol is weggelegd voor de Rijksoverheid.
Het slechten van een aantal barrières in het omgevingsrecht en het fiscaal recht zou ertoe kunnen bijdragen dat het aanbod van vastgoed beter en sneller kan reageren op de vraag.
Lees hier het volledige rapport 'Gebiedsontwikkeling en commerciële vastgoedmarkten'
Cover: ‘2014.03.24_GebiedsontwikkelingEnCommerciëleVastgoedmarkten_180px’