Analyse Het tekort aan (betaalbare) woningen is een probleem dat in alle grote Nederlandse steden speelt. In Rotterdam gooit de gemeente het in de strijd tegen het woningtekort over een andere boeg. Naast een pakket eigen maatregelen krijgen marktpartijen alle ruimte om eigen plannen en voorstellen in te dienen. Alleen is er één probleem: ambtenaren om al die initiatieven te beoordelen zijn er niet of nauwelijks.
54.000 extra woningen in de regio tot 2030. Met dat aantal hoopt Rotterdam het woningtekort in en rondom de stad snel terug te dringen. In het NRC vertelde wethouder Bas Kurvers (Bouwen, VVD) eerder deze maand hoe hij de realisatie van deze tienduizenden, grotendeels betaalbare woningen voor elkaar wil krijgen. Zo worden locaties gesubsidieerd die voor marktpartijen in eerste instantie niet rendabel zijn omdat de opbrengst niet in verhouding tot de investering staat.
Ook heeft de wethouder met ontwikkelaars afgesproken dat minimaal dertig procent van de nieuwe woningen in het middensegment wordt gebouwd, al loopt de uitvoering van die plannen nog niet als gepland. Om ervoor te zorgen dat deze woningen ook voor middengroepen beschikbaar zijn, heeft de gemeente een zelfbewoningsplicht ingevoerd en staan bij nieuwe huizen voor middenhuur de prijzen voor 15 jaar vast. Daarnaast trekt Kurvers negen miljoen euro uit voor het aannemen van nieuwe ambtenaren die nieuwe bouwprojecten in goede banen moeten leiden.
Ongevraagde marktinitiatieven
In de visie van Kurvers krijgen marktpartijen de komende tien jaar een grotere rol in het realiseren van al die nieuwe woningen. De wethouder sloot een woningbouwakkoord met corporaties, ontwikkelaars en bouwers. In dat akkoord staat hoe de gemeente samen met 44 andere partijen de bouwopgave wil aanpakken. Een van de meest opvallende punten in dat plan is de wijziging van het gronduitgiftebeleid.
Concreet: de gemeente nodigt marktpartijen uit om ongevraagde marktinitiatieven in te dienen. Met deze unsollicited proposals kunnen de standaard tenders door de gemeente worden overgeslagen wanneer de plannen bevallen. In zo’n geval, zegt de wethouder, brengt de gemeente het idee van de desbetreffende ontwikkelaar verder met de toewijzing van een stuk grond. Ambtenaren beoordelen de ingezonden plannen.
Tekort aan ambtenaren
Alleen wringt daar de schoen. Want hoewel Rotterdam negen miljoen heeft uitgetrokken voor extra ambtenaren, zijn die nieuwe krachten er ondanks de financiële impuls nog lang niet allemaal. Volgens Kurvers was de gemeente vorig jaar nog op zoek naar 120 tot 150 landschapsarchitecten, markt- en contractspecialisten en planologen. Dat betekent in de praktijk dat de voorstellen vanuit de markt lang op de plank blijven liggen, zeggen verschillende ontwikkelaars tegen NRC.
Maar ondanks dit tekort blijft Kurvers vasthouden aan het idee dat een combinatie van maatregelen Rotterdam uit de woningnood moet helpen. Daarbij is een mix van kleine en grote projecten leidend, zegt de wethouder. Daarom mogen Rotterdammers als eerste en enige in Nederland vergunningsvrij kunnen bouwen, mits een gecertificeerde architect bij het project is betrokken.
Op de website Bouwen aan Rotterdam is te zien welke projecten er in de stad wel al zijn begonnen of nog op de planning staan. Projecten als de Zalmhaventoren en Parkstad zijn in volle gang.
Cover: Rotterdam" (Public Domain) by crash71100
Cover: ‘Rotterdam, centrum woningen -> Rotterdam" (Public Domain) by crash71100’