Mensen in het park door kaboompics (bron: Pixabay)

Via het groen in de stad de sociale ongelijkheid bestrijden

21 oktober 2020

3 minuten

Analyse Het groen in de stad is ten tijde van een pandemie misschien wel belangrijker dan ooit. Maar kunnen bomen, grasvelden en waterpartijen in de toekomst ook structureel meer voor de stad betekenen? Ja, zeggen wetenschappers. Herinrichting van het groen is een zeer geschikt instrument voor het bestrijden van de sociale ongelijkheid.

Van oudsher is de verdeling van groen in steden over de hele wereld vaak ongelijk. Of je nou kijkt naar het percentage van het landschap dat door de bomen is bedekt of juist het aantal bomen dat in de loop der jaren gekapt is. Een verschil dat volgens een artikel op het online platform TheCityFix een neveneffect is van beslissingen die in het verleden zijn gemaakt in gebiedsontwikkeling, bijvoorbeeld bij de herinrichting van het groen.

Deze beslissingen hebben tientallen jaren later nog invloed op de sociale ongelijkheid in de stad, stellen de onderzoekers van het World Resources Institute in het artikel dat eerder deze maand verscheen. Daarom draaien zij de vraag om. Wat als herinrichting van het groen in de stad juist kan bijdragen aan het bestrijden van ongelijkheid? Dat is relevant, zeggen zij, in deze tijd waarin inwoners van de stad het groen zo veel gebruiken.

Sociale cohesie

Het groen in de stad kan op meerdere manieren een rol spelen in het tegengaan van de sociale verschillen. Economische voordelen, het tegengaan van gezondheidsrisico’s of het vergroten van de veiligheid in buurten. Daarnaast kan het groen ook - juist in de achtergestelde wijken - zorgen voor ontspanning en bevorderen van de sociale cohesie in die gemeenschap.

Maar, waarschuwen de onderzoekers, zomaar het groen in de stad uitbreiden zonder rekening te houden met de sociale positie van de gebruikers kan leiden tot juist het vergroten van de verschillen in de stad. Zeker, meer groen in de stad heeft voor een deel van de bevolking altijd een positief effect. Alleen gaan die ‘voordelen’ dan weer naar de groep die normaal gesproken ook al profiteert van het groen.

Lange termijn

Om die effecten te voorkomen, zijn er volgens de onderzoekers drie stappen die steden kunnen nemen om te zorgen dat de voordelen van nieuw of herontwikkeld groen ook echt bijdragen aan het bestrijden van ongelijkheid. Stap één is zorgen voor een sterke visie op de lange termijn. Niet voor de economische winst op de korte termijn gaan, maar focussen op de sociale winst die uiteindelijk wordt geboekt.

Ten tweede het proactief betrekken van de lokale gemeenschap en tegelijkertijd zorgen dat die betrokkenheid ook betekenis krijgt. Niet alleen samen met bewoners het groen planten en onderhouden, maar zorgen dat er initiatieven ontstaan waardoor zij al in een eerder stadium echt kunnen meepraten over de herontwikkeling. Tot slot moeten gemeenten op zoek gaan naar innovatieve manieren om deze projecten en initiatieven ook in de achtergestelde wijken te kunnen financieren. Bijvoorbeeld social impact bonds in plaats van subsidies. Op die manier gaan de inwoners van de wijk zich ook echt eigenaar voelen van het groen en blijven de (financiële) risico’s voor de overheid beperkt.

Cover: Pixabay

Lees het volledige artikel op de website van TheCityFix.


Cover: ‘Mensen in het park’ door kaboompics (bron: Pixabay)


Jasper_monster_sandervanwettum door Sander van Wettum (bron: SKG)

Door Jasper Monster

Redacteur Gebiedsontwikkeling.nu


Meest recent

Peter Pelzer door Faculteit Bouwkunde TU Delft (bron: Faculteit Bouwkunde TU Delft)

“We moeten de lange termijn meer gaan voelen in gebiedsontwikkeling”

Peter Pelzer is sinds 1 januari hoogleraar aan de TU Delft en werkte aan een geactualiseerde versie van zijn stadsessay Verantwoordelijk voor de toekomst, waarin hij op zoek gaat naar een planologie voor de lange termijn.

Interview

21 januari 2025

De L-flat in Zeist door Patrick Verhoef (bron: shutterstock)

Wijkaanpakken in middelgrote gemeenten, drie praktijkvoorbeelden

Onderzoekers van Platform31 destilleren uit drie praktijkvoorbeelden een aantal lessen die volgens hen relevant zijn voor middelgrote Nederlandse gemeenten die aan de slag willen met een brede wijkaanpak.

Onderzoek

20 januari 2025

Huis onder constructie door Fokke Baarssen (bron: Shutterstock)

Friso de Zeeuw over zijn rol als voorzitter van adviesgroep STOER

Het programma STOER moet ervoor zorgen dat de kabinetsambitie om 100.000 woningen per jaar te bouwen sneller, efficiënter en goedkoper wordt gerealiseerd. Friso de Zeeuw is benoemd tot voorzitter van de adviesgroep van het programma.

Interview

17 januari 2025