Nieuws Water speelt traditioneel een prominente rol in de ruimtelijke ordening. In onze delta stonden inpoldering en waterveiligheid daarbij altijd voorop. Inmiddels is dat roer om, en wordt in plaats van water in te snoeren juist ruimte gelaten aan het water, bijvoorbeeld voor tijdelijke opvang. Het programma Ruimte voor de Rivier versterkt niet alleen de dijken maar creëert ook ruimte voor een teveel aan rivierwater door onder meer dijkverlegging en ontpoldering. Ook in de steeds verder verstenende stad wordt op een innovatieve manier gezocht naar ruimte voor water. Met de klimaatverandering zal het belang van water in de ruimtelijke ordening alleen maar verder toenemen.
‘Het waterschap als partner in gebiedsontwikkeling - Afbeelding 1’
Ruimtelijk kader Bloemendalerpolder
Daarnaast neemt ook het maatschappelijk belang van water toe in de zin dat mensen graag aan het water wonen en op en om het water recreëren. Dijkgraaf Johan de Bondt van het Waterschap Amstel, Gooi en Vecht zit daarom bij gebiedsontwikkelingen graag vroegtijdig aan tafel. Voorheen waren de waterschappen vooral vervelende spelbrekers, van wie nooit iets mocht. Nu gaan ze zelfs risicodragend participeren, zoals AGV doet in de Bloemendalerpolder. Een goede afstemming tussen blauw en rood/infra versoepelt niet alleen processen maar scheelt bovendien in de kosten. Uiteindelijk levert het het waterschap dus ook financieel wat op. Het waterschap als volwaardige partner in gebiedsontwikkeling, dat is voor de traditionele partijen even wennen. Maar ook voor het waterschap zelf heeft het de nodige consequenties. Want als je in de planvorming serieus genomen wilt worden, moet je wél over de juiste kennis beschikken. Niet alleen van water, maar ook van infra. En je moet goede relaties met gemeenten onderhouden, zodat je weet wat er speelt op ruimtelijk gebied.
Johan de Bondt denkt dat er geen weg meer terug is. ‘Door actief te participeren in integrale gebiedsopgaven geven we invulling aan onze verantwoordelijkheid om duurzame watersystemen te ontwikkelen. Tegelijkertijd ontstaat door tijdige samenwerking tussen waterschap en de ruimtelijke ordening oog voor elkaars belang.’ De werelden van water en RO groeien naar elkaar toe. Integrale oplossingen, oftewel het slim combineren van functies, zijn goedkoper en leveren betere ruimtelijke kwaliteit op. Vroeger ook wel win-win genoemd. De casussen IJburg en Zuidas laten zien wat dat op kan leveren. De Bondt vertelt erover in een uitgebreid interview met Gebiedsontwikkeling.nu. Een passieve houding als waterschap is voor De Bondt passé. ‘Los problemen op voordat ze ontstaan. Als waterbeheerder moet je meegaan in de afweging van belangen die bij de inrichting van een gebied hoort. Samenwerking moet vanzelfsprekend worden.’
Zie ook:
- Het waterschap als partner in gebiedsontwikkeling, interview met Johan de Bondt, dijkgraaf Waterschap Amstel, Gooi en Vecht
- project WaalWeelde
- Het creëren van stedelijk water
- De wateropgave: verbinden van agenda’s, interview met Stefan Kuks
- Deltaprogramma: waterveiligheid verknopen met andere functies
- Koppeling water en ruimte geen sinecure
- verslag van de Regionale leergemeenschap Water en Ruimte - West (26 juni 2012). Over de betrokkenheid van het waterschap bij de toekomstige ontwikkeling van het eiland van Schalkwijk en over de proeftuin Delft Zuidoost.
Door Anne Luijten
Voormalig hoofdredacteur van Gebiedsontwikkeling.nu
