Internationale roeibaan zorgt voor eendracht bij wateropgave

Waterberging, roeien en recreëren in de Eendragtspolder

Al in 1996 werden de eerste plannen gemaakt voor de herinrichting van de Eendragtspolder. Na een periode van ontwerpen en voorbereiden ging in 2010 de eerste schop de grond in. Nu, twee jaar later, is de realisatie bijna voltooid; eind 2012 wordt de Eendragtspolder opgeleverd. De officiële opening vindt in april 2013 plaats.

Als gevolg van klimaatverandering hebben we vaker te maken met hevige regenbuien. Dit vraagt om tijdelijke wateropslagruimte in noodgevallen. De Eendragtspolder krijgt deze functie in het stroomgebied van de Rotte, en wordt met een opslagcapaciteit van 4 miljoen m3 de grootste waterberging van Zuid-Holland. Als er sprake is van wateroverlast en het waterpeil op de Rotte wordt ontoelaatbaar hoog, dan wordt het water via de een aflaatconstructie vanuit de Rotte in de polder gelaten. Als het peil is gezakt, kan het water weer afgevoerd worden naar de Rotte. Het duurt ongeveer drie weken om de Eendragtspolder weer op het normale waterpeil te krijgen. De aanplant van riet, een laag zand op de bodem van de roeibaan en een defosfateringsinstallatie (vanwege de aanwezigheid van fosfaten in de voormalige landbouwgrond) zorgen voor helder en schoon water.

Samenwerking

Bij de herinrichting van de Eendragtspolder werken verschillende overheden samen: de provincie Zuid-Holland, de gemeente Zuidplas, de gemeente Rotterdam, het hoogheemraadschap van Schieland en de Krimpenerwaard en het recreatieschap Rottemeren.

Mirko Buining, projectmanager voor de realisatie van de Eendragtspolder namens het recreatieschap Rottemeren: "De drie functies waterberging, roeien en recreëren versterken elkaar, maar hebben soms ook verschillende belangen, die soms strijdige eisen stellen aan de inrichting. Mijn uitdaging was en is om de vijf gebiedspartners samen te houden. Dat is goed gelukt. We hebben continu de samenwerking opgezocht. We hebben in onderling overleg belangen die op gespannen voet met elkaar leken te staan afgewogen en er oplossingen voor bedacht."

Een voorbeeld van zo’n spanningsveld is de waterbergingsopgave in combinatie met het geschikt maken van de roeibaan voor internationale wedstrijden. Het waterpeil van de roeibaan moet daarvoor met ongeveer 75 centimeter worden verhoogd, om te voldoen aan internationale eisen. Dat gebeurt door water via een inlaat in het plasgebied binnen te laten. Johan Helmer van het hoogheemraadschap van Schieland en de Krimpenerwaard: "Daar zit natuurlijk een zekere spanning in. Want als we water moeten bergen wanneer er roeiwedstrijden zijn, dan zou de roeibaan 'verdrinken'. In dat geval zullen we echter eerst 1 miljoen m3 in het plas-drasgebied bergen."

Inrichting

Het ontwerp voor de herinrichting van de Eendragtspolder (zie plankaart) is van Copijn tuin- en landschapsarchitecten, die samen met ecologen de verschillende functies integreerden in één plan.

Het projectgebied is grofweg in tweeën gedeeld. Een gebied van ongeveer 150 ha parallel aan de Rotte is aangelegd als plasgebied. Hier ligt ook de internationale roeibaan. De kades langs de roeibaan zijn op de vier hoeken bereikbaar met een brug. Op het finisheiland bij de roeibaan staat de hoofdaccommodatie van de roeibaan met botenloods.

Verder is er een plas-drasgebied van ongeveer 150 hectare, een moerasachtig gebied met sloten, smalle vaarten en fiets- en wandelpaden. Tussen beide gebieden in ligt een terrein van ongeveer 20 hectare dat bedoeld is voor recreatieve voorzieningen (zoals botenverhuur of een theehuis). Zowel het finisheiland van de roeibaan als het gebied voor recreatieve voorzieningen is zo hoog aangelegd dat het altijd droog blijft staan, ook als de rest van het gebied binnen de dijken onderloopt bij het bergen van water.

De aanleg van een recreatiegebied in de Eendragtspolder is in overleg met de omwonenden tot stand gekomen. Het weidse karakter van de polder blijft behouden.

Oplevering

De Eendragtspolder wordt onderdeel van het recreatiegebied Rottemeren. Het project wordt een paar maanden eerder opgeleverd dan gepland; in december 2012 worden de bouwhekken weggehaald. Vanaf dan kunnen fietsers, roeiers, wandelaars, vogelaars, nordic walkers, skeeleraars, kanovaarders en wie weet schaatsers in de Eendragtspolder terecht. De officiële opening is in april 2013.

Lees verder:

- Organische gebiedsontwikkeling de enige weg, redactioneel artikel
- De rivier: bedreiging en kans, interview met Hannie Kunst, wethouder gemeente Nijmegen en Co Verdaas, gedeputeerde provincie Gelderland over de toenemende rol van water in gebiedsontwikkeling
- Het waterschap als partner in gebiedsontwikkeling, interview met Johan de Bondt, dijkgraaf Waterschap Amstel, Gooi en Vecht
- De wateropgave: verbinden van agenda's, interview met Stefan Kuks