Jaarverslag 2020: gebiedsontwikkeling steeds belangrijker, de SKG groeit door

De voortekenen in gebiedsontwikkeling zijn positiever dan ze lange tijd geweest zijn als het gaat om aandacht en middelen. Het is aan het werkveld de komende periode te oogsten wat de afgelopen jaren is voorbereid: concrete resultaten die Nederland verder brengen met passende woningen in een duurzame en bereikbare omgeving. Dat levert uiteraard weer nieuwe kennisvragen op, reden genoeg voor publieke, private en maatschappelijke partners om elkaar op te blijven zoeken.

Objectief gezien lukte het de SKG het afgelopen jaar steeds beter een podium te bieden voor partijen die actief zijn in gebiedsontwikkeling. De SKG groeide in 2020 met de nieuwe leden VanWonen, Vesteda en de gemeenten Alkmaar en Leiden verder tot een netwerk van 44 publieke en private deelnemers. Nooit eerder had de stichting zoveel deelnemers. Ook het aantal unieke bezoekers op Gebiedsontwikkeling.nu is hoger dan ooit. In een paar jaar tijd is het aantal unieke bezoekers niet alleen verdubbeld, men verblijft ook langer op de site.

Nieuwe vraagstukken

Inhoudelijk lag de nadruk in 2020 op de thema’s klimaat, wonen en energie en qua sturing op beleid, financiën en uitvoeringskracht. De Leerstoel Gebiedsontwikkeling organiseerde in 2020 tien kennisbijeenkomsten. Twee daarvan waren masterclasses die onderdeel zijn van de Leergang Intensief en Meervoudig ruimtegebruik (sLIM), die ieder jaar in samenwerking met de Center for Urban Studies van de Universiteit van Amsterdam wordt georganiseerd. Door de coronapandemie heeft het SKG Jaarcongres dit jaar helaas niet plaats kunnen vinden, maar is in plaats daarvan in maart 2021 de eerste editie van SKG Studio georganiseerd.

De ontwikkelingen van het afgelopen jaar hebben ervoor gezorgd dat er nieuwe vraagstukken zijn opgekomen in het vakgebied. De governance van integrale planvorming voor duurzame gebiedsontwikkeling en de rol van overheid, markt en netwerk(allianties) in de duurzame bekostiging van de Nederlandse verstedelijkingsopgave (koppelen energie, klimaat, mobiliteit en wonen). Maar daarnaast ook de verbreding van de wijze waarop (ontwikkel- en investeringsplannen voor) wijken en gebieden financieel en maatschappelijk gewaardeerd worden (ESG, SDG’s). Dit zijn vraagstukken waar de Leerstoel zich de komende periode op richt en zij vormen samen met de reeds lopende onderzoeksprojecten en -initiatieven de inhoud van het kennisprogramma 2021-2024.

Interdisciplinaire expertise

Het blijft het doel van de SKG en de Leerstoel Gebiedsontwikkeling om op wetenschappelijke basis praktische handreikingen te bieden waardoor het vakgebied zich verder kan ontwikkelen en professionaliseren. Inmiddels zijn twee fulltime promovendi aan de slag: Céline Janssen richt haar promotieonderzoek op sociaal duurzame gebiedsontwikkeling (zij is in haar 2e jaar) en Simon van Zoest is in 2020 begonnen met zijn promotieonderzoek naar de bekostiging van publieke infrastructuur in gebiedsontwikkeling.

Op het terrein van klimaatadaptatie en energietransitie trekt de Leerstoel met collega’s van de TU Delft en partneruniversiteiten samen op om interdisciplinaire expertise op te bouwen en onderzoeksmiddelen te genereren, hetgeen al sterke kennisbijeenkomsten en interessante nieuwe inzichten en samenwerking heeft opgeleverd. Een prominent resultaat hiervan is de ontwikkeling van het onderzoeksvoorstel RED&BLUE voor de Nationale Wetenschapsagenda (NWA) op het terrein van klimaatadaptatie. In het najaar van 2021 wordt dit interdisciplinaire voorstel bij NWO ingediend.