Kenan Aksular van BMW i: ‘Stenen en auto’s zijn oude begrippen’

Stenen en auto’s zijn beide oude begrippen. Met deze woorden prikkelt Kenan Aksular van BMW i, een innovatief mobiliteitsconcept van BMW, de toehoorders tijdens de Dag van de Projectontwikkeling. Vervolgens geeft hij een verhandeling over de stappen die BMW al gemaakt heeft als het gaat om innovatieve mobiliteitsconcepten.
BMW besloot in 2008 te stoppen met sponsoring van de formule 1, waarbij gezegd moet worden dat het autobedrijf hierdoor veel kennis heeft opgedaan als het gaat om het gebruik van lichte materialen, dynamica en andere relevante ontwikkelingen.
De denkkracht van de onderneming werd vervolgens ingezet om te werken aan innovatie en nieuwe mobiliteitsconcepten. “Waarom heb je als consument een grote auto nodig als je in de stad woont en maar twee keer per jaar op vakantie gaat”, geeft Kenan Aksular de zaal als overweging mee. Hij vertelt over meer  innovaties: een app om op afstand de airconditioning van de auto aan te zetten als het warm weer is of als het koud weer is met een app de ruiten vast te laten ontdooien. Om vervolgens nog dichter richting wonen en duurzaamheid aan te gaan zitten: BMW heeft een aantal pilots lopen waarbij het bedrijf samen met projectontwikkelaars aanstuurt op gedeelde mobiliteit. Kopers van een nieuwbouwappartement die met de buren een paar auto’s delen, bijvoorbeeld de BMW i3-deelauto’s.
Kenan Aksular, ongeveer anderhalf jaar actief binnen BMW, geeft het voorbeeld van een appartementencomplex in Rotterdam: Het Timmerhuis. Het gaat om 84 appartementen in combinatie met bedrijfsruimte en het Rotterdamse stadhuis. Bouwer Heijmans, architectenbureau OMA en de gemeente Rotterdam zijn bij dit project betrokken. BMW is ook door de gemeente Eindhoven benaderd voor een project waarbij het gaat om stedelijke mobiliteit en car sharing. Er lopen meerdere proefprojecten, ook in Amsterdam. “We zijn eigenlijk pas begonnen.”

Demografische transitie
Als het gaat om de toekomst van de binnenstad in relatie tot de woning en mobiliteit dan zitten er nog veel meer innovaties aan te komen. Meerdere autofabrikanten werken aan de autonome auto. BMW-relatiemanager Kenan Aksular haalt nog een voorbeeld. In Kopenhagen is BMW bezig met een autodeelplatform waarbij mensen die gebruik maken van het openbaar vervoer met behulp van hun ov-chip één van de 400 vierhonderd beschikbare’(elektrische) i3-auto's kunnen openen om verder te reizen. “Je stapt uit bij een station en pakt daar de auto. Het zou mooi zijn dit in Nederland ook gaat gebeuren op G-4 niveau.”

De auto wordt dus op een andere manier onderdeel van wonen, leven, werken. De wereld verandert snel. De uitdagingen voor steden spelen uiteraard ook op andere gebieden dan mobiliteit. NEPROM-voorzitter Bart van Breukelen betoogt tijdens het congres dat steden midden in een demografische transitie zitten. De bevolkingsgroei mag dan wel afnemen, er is nog altijd sprake van een toename, vooral als gevolg van migratie: de komende 25 jaar komen er ongeveer een miljoen mensen bij in ons land. Vooral de komende vijf jaar zal het hard gaan. “Er ligt dus een urgente bouwopgave.”

Trek naar de stad
Overal ter wereld zien we een trek naar de stad en in Nederland is dat niet anders. Ook al is de verstedelijking in Nederland van een andere orde dan buiten onze landsgrenzen. We onderscheiden ons van andere grootstedelijke regio’s in West-Europa. Of zoals Rijksbouwmeester Floris Alkemade het zegt tijdens het congres: Nederland heeft een vrij uniek ‘samenstelsel’ van steden. “Het grootste probleem van Engeland is Londen”, zei hij doelend op de onbereikbaar – dus de problematische mobiliteit – die daar speelt.
Ook al hebben Nederlandse steden niet de omvang van metropolen zoals Londen, Parijs of Brussel, toch zijn ook hier voldoende uitdagingen waar we voor staan. “We komen uit een tijd van organische ontwikkeling als het gaat om de groei van de steden, maar dat moet veel planmatiger”, volgens Bart van Breukelen. Het gaat om schaalvergroting en het moet sneller. De NEPROM-voorzitter vindt het van groot belang dat we bij die opgave ook volop inzetten op transformatie en binnenstedelijke herontwikkeling. “We moeten fysieke ruimte bieden in slimme en duurzame gebouwen en stoppen met bouwen van kantoren langs de afrit van de snelweg.”
Waar we in ruimtelijke zin naar toe gaan met Nederland vraagt in zijn optiek om meer duiding. Om een gezamenlijke visie ook. “Vandaar dat ik een appel doe op marktpartijen en de overheid.”

Vroeger lag er een blauwdruk vanuit het Rijk. Nu ligt er meer verantwoordelijk voor gebiedsontwikkeling bij gemeenten en provincies. “De samenhang ontbreekt en dat is jammer in een tijd van transitie.”

Ander geluid
De Dag van de Projectontwikkeling had als thema Werken aan De Nieuwe Opgave, waarbij de focus lag op Vernieuwen, Verbinden en Verbeelden. Hoe verhouden we ons tot die opgave, is de vraag die NEPROM-directeur Jan Fokkema opwierp tijdens het middagprogramma van het plenaire deel van het congres. Predikant Ruben van Zwieten, initiatiefnemer van cultureel centrum De Nieuwe Poort op de Amsterdamse Zuidas en in 2013 uitgeroepen tot theoloog van het jaar, is dan zojuist het podium op komen lopen. “Een predikant lijkt niet te matchen met vastgoed”, zegt Van Zwieten. Er volgt een speech over verbinding (zoeken), taal (“taal schept een bepaalde werkelijkheid”) en verbeeldingskracht (“verbeeldingskracht brengt je overal”).

“Gaaf dat predikant Ruben van Zwieten projectontwikkelaars oproept tot verbinding, menselijke maat, zingeving en wat er echt toe doet”, reageert iemand op Twitter. De Dag van de Projectontwikkeling ging over meer dan de sector alleen. Het ging over de verbinding met andere sectoren. Over hoe we gezamenlijk kunnen inspelen op de maatschappelijke veranderingen die zich voordoen. Bart van Breukelen: “We staan op een kruispunt.”

Klik hier voor de lijst met sprekers tijdens de Dag van de Projectontwikkeling

Beeld: Jean van Lingen