Opinie Na een zomer vol klimaatrampen moet het volgens columnist Hans-Hugo Smit eens doordringen dat we rekening moeten houden met schade als gevolg van klimaatverandering. “Beprijzen neemt klimaatrisico’s niet weg, maar het kan wel de urgentie voeden om actie te ondernemen tegen die dreigende klimaatschade.”
Op een hittegolfje en storm Poly na was onze Hollandse zomer tamelijk mild. Natuurlijk sputterden thuisblijvers achteraf wel over regen, maar mensen die naar het buitenland waren geweest, hadden pas écht reden tot klagen. Als je niet was gaargekookt in je Zuid-Franse stacaravan of doorboord door enorme Noord-Italiaanse hagelstenen, moest je wel vluchten voor Oostenrijkse modderstromen of geëvacueerd worden uit brandend Rhodos. Snel terug naar veilig Nederland.
Maar is het hier wel zo veilig? Neem water en daarmee samenhangende vastgoedrisico’s als overstroming of paalrot. We roepen al een tijdje dat ‘bodem en water sturend’ moeten zijn, maar dat is nog lang niet altijd het geval. Zouden we anders bijvoorbeeld één van de grootste bouwlocaties op het laagste punt van Nederland – de Zuidplaspolder – plannen?
Wij onderschatten onze eigen Nederlandse klimaatrisico’s. We zien het bijvoorbeeld amper terug in huizenprijzen. Voorzichtig lijken consumenten woningen met een slecht energielabel nu wat lager te waarderen dan die met energielabel A, maar waarde aftrekken voor vermeende klimaatrisico’s doen we nog niet. Dat is in een overspannen markt natuurlijk ook lastig. Als je als potentiële koper zegt “vanwege klimaatrisico’s bied ik 20 procent minder”, dan weet je het antwoord wel. Toch zouden we die risico’s wel moeten beprijzen.
Ik vestig mijn hoop op institutionele partijen als beleggers, hypotheekverstrekkers en verzekeraars. Anders dan particulieren passen ‘de grote jongens’ nu bijvoorbeeld al flinke ‘brown discounts’ toe op kantoorpanden met een slecht energielabel. Misschien hanteren ze straks ook ‘blue discounts’, om verwachte waterproblemen mee te verrekenen. In Amerika willen sommige verzekeraars woningen in Florida (stormen) of Californië (branden) al niet meer verzekeren. Het wordt ze gewoon te duur. De door overstromingen geteisterde staat Louisiana geeft verzekeraars nu subsidie om ze er maar actief te laten blijven. Zo willen ze onrust onder woningbezitters wegnemen. Maar wat gebeurt er als je die vertrekkende verzekeraars – de kanaries in de kolenmijn – kunstmatig in leven houdt?
Beprijzen van klimaatrisico’s neemt die risico’s niet weg, maar het kan wel de urgentie voeden om actie te ondernemen tegen die dreigende klimaatschade. Bovendien maakt het inzichtelijk dat dat geld kost. Geld dat er niet is als we massaal onze kop in het (drijf)zand steken, meegaan met de (modder)stroom en de hoofdprijs blijven betalen voor woningen in risicogebieden. Want in dat geval zijn – met of zonder verzekeraars – klimaatrampen verzekerd.
Cover: ‘Hans-Hugo Smit Column Cover’ door Esther Dijkstra (bron: Illustratie Esther Dijkstra, bewerkte foto Matthijs van Roon)