Lastige burgers of welkome nieuwe partners

De meerwaarde van civic crowdfunding bij gebiedsontwikkeling

Wie een beetje vertrouwd is met het jargon van gebiedsontwikkeling en stedelijke vernieuwing zal zulke inzet van crowdfunding en crowdsourcing al snel plaatsen onder de noemer van ‘organische gebiedsontwikkeling’. De economische crisis haalde een streep door de toch al veranderende grootschalige top-down gebiedsontwikkeling met meerjarige masterplannen. Hoewel er hier en daar sprake is van een voorzichtige heropleving, hebben veel ontwikkelprojecten een meer gefragmenteerd karakter gekregen zonder een strak omlijnde uitkomst. Grote plannen zijn opgeknipt in onderdelen en tussentijds kan er van alles wijzigen. Bovendien wordt nu steeds meer verwacht van gebruikers van een gebied als stakeholders (zoals lokale middenstand en mondige bewoners) in vergelijking tot de klassieke grote investeerders. Met de komst van de Omgevingswet zal het gewicht van de gebiedsgebruikers alleen maar toenemen.

Nieuwe stakeholders

Civic crowdfunding is daarbij van betekenis. Via crowdfunding nemen gebruikers van een gebied zelf initiatief, brengen ze zelf financiële middelen bijeen, proberen ze eigen plannen te realiseren en dragen ze zelf actief bij aan de ontwikkeling van een gebied. En al gaat het maar om een paar objecten in de openbare ruimte of een tijdelijke invulling van functies, het zijn juist deze projecten die gebruikers een gevoel van eigenaarschap geven over hun eigen omgeving. Neem bijvoorbeeld het via crowdfunding gerealiseerde tijdelijke schommelstation dat allure geeft aan het herontwikkellingslocatie van de Maastrichtse Tapijnkazerne. Of ZoZo, de nieuwe levendige entree voor Amsterdam Zuidoost Zuid, die dankzij crowdfunding wordt gerealiseerd.

Of, en dat is de andere kant van de medaille, voor de eindgebruikers om voor zichzelf een plek aan tafel op te eisen. Want, crowdfunding wordt ook ingezet om alternatieven voor bestaande plannen te lanceren. In Gouda startten bewoners in 2015 bijvoorbeeld een snelle campagne om serieus genomen te worden als potentiële herontwikkelaar van ‘GOUDasfalt’, het terrein van een voormalige asfaltfabriek. En in Broek in Waterland haalde de dorpsraad via crowdfunding voldoende geld op om de doorrekening van een alternatief plan voor verbreding van de provinciale weg te financieren.

Leertraject

Zo kan civic crowdfunding van waarde zijn om gebruikers van een gebied direct en actief bij gebiedsontwikkeling te betrekken. Het aantal voorbeelden neemt gestaag toe, en daarmee ook de noodzaak voor de betrokken stakeholders om te begrijpen op welke manier civic crowdfunding van meerwaarde is bij gebiedsontwikkeling. Voor je Buurt organiseert daarom in 2017 een leertraject over de meerwaarde van civic crowdfunding (en crowdsourcing) bij gebiedsontwikkeling. In het leertraject bekijken op welke manieren crowdfunding een plek kan krijgen in de praktijk van gebiedsontwikkeling, en welke rollen de verschillende stakeholders kunnen vervullen. We doen dat aan de hand van bestaande praktijkcases uit binnen- en buitenland, en maken ruimte om ook eigen voorbeelden en scenario’s in te brengen.

Dit item verscheen eerder op stedenintransitie.nl