Onderzoek Binnenstedelijk bouwen brengt meer positieve effecten met zich mee dan buitenstedelijk bouwen. Dat concludeert de Metropoolregio Amsterdam (MRA) na onderzoek. Vooral de bovenplanse kosten zijn de oorzaak van de verschillen.
De discussie rondom de keuze voor binnenstedelijk of buitenstedelijk bouwen is een van de meest gepolariseerde discussies in het vakgebied. De een plaatst zeer grote vraagtekens bij het binnenstedelijk verdichten, ander onderzoek laat weer zien dat in Engeland blijkt dat bouwen in het groen wel goedkoper lijkt, maar dat schijn bedriegt. Het betoog van VU-hoogleraar Hans Koster na het bekijken van de Engelse situatie was afgelopen zomer dan ook helder: economisch wordt er geen winst geboekt met bouwen in het groen. Beter is het om binnenstedelijk bouwen te bevorderen met simpeler procedures.
Positieve effecten
De Metropoolregio Amsterdam (MRA) probeert met het eigen onderzoek Maatschappelijke kosteneffectiviteitsanalyse Binnen - Buitenstedelijk bouwen, dat vorige maand verscheen, een Nederlands antwoord te krijgen op de vraag of buitenstedelijk bouwen sneller en vooral ook goedkoper is. Dat is nodig, stelt de MRA, om een meer feitelijke afweging te kunnen maken voor de woningbouwplannen die voor de langere termijn op het programma staan.
De onderzoekers hebben zowel in de gemeente Haarlemmermeer als in de gemeente Purmerend “twee zo goed mogelijk vergelijkbare projecten” naast elkaar gezet om de verschillen tussen binnen en buiten de stad bouwen te achterhalen. Maar het onderzoek is niet bedoeld om een keuze te maken tussen deze projecten of andere projecten die nu worden ontwikkeld. “Deze projecten zijn allen cruciaal om de woningbouwopgave waar te kunnen maken.”
De belangrijkste conclusie is volgens de onderzoekers dat binnenstedelijke woningbouwlocaties meer positieve effecten met zich meebrengen dan buitenstedelijke locaties. De publieke onrendabele toppen zijn vergelijkbaar tussen binnen- en buitenstedelijk bouwen, zo blijkt uit het rapport. Wanneer alle kosten die binnen de grondexploitatie vallen worden meegenomen, springt geen van beide varianten er financieel gunstiger uit. Maar woningbouw is op buitenstedelijke locaties duurder voor de overheid en buitenstedelijk bouwen levert maatschappelijk gezien veel minder op dan de binnenstedelijke variant.
De hogere kosten voor het ontwikkelen van woningen buiten de stadsgrenzen worden vooral veroorzaakt door de ‘bovenplanse kosten’. Deze moeten onder andere gemaakt worden om de locaties te ontsluiten. Ook zijn de beheer- en onderhoudskosten voor buitenstedelijke locaties hoger.
50.000 euro per woning
Maatschappelijk gezien levert binnenstedelijk ontwikkelen ook veel meer op. In de stad bouwen zorgt in beide gemeenten voor meer werkgelegenheid. Ook ontstaat er door woningbouw op inbreidingslocaties een positief effect op de bestaande bebouwde omgeving. Bovendien hebben bewoners van binnenstedelijke gebieden vaak een duurzamer mobiliteitsgedrag, stellen de onderzoekers. Onderaan de streep levert de keuze voor binnenstedelijk bouwen in Purmerend en de Haarlemmermeer een kleine 50.000 euro per woning op.
‘Luchtfoto Purmerend’ door Aerovista Luchtfotografie (bron: Shutterstock)
In het rapport is gekeken naar de eenmalige en structurele effecten van het bouwen van een woning op een van de vier locaties. Vervolgens zijn al deze maatschappelijke en financiële effecten in geld uitgedrukt en “met een tijdshorizon van 50 jaar meegenomen”. Het maatschappelijk saldo van de twee binnenstedelijke woningbouwlocaties is na deze 50 jaar ongeveer 60.000 euro per woning. Voor de buitenstedelijke locaties komt dit bedrag op ongeveer 12.000 euro per woning.
Lees het volledige onderzoek op de site van de Metropoolregio Amsterdam.
Cover: ‘Hoofddorp’ door Milos Ruzicka (bron: Shutterstock)