Annius Hoornstra door Gebiedsontwikkeling.nu (bron: Gebiedsontwikkeling.nu)

Naar een lange keten van woonwensen

10 februari 2021

2 minuten

Opinie Om de woningcrisis op te lossen, is volgens columnist Annius Hoornstra veel meer focus op de verhuisketen nodig. Want dat levert meer mensen een passende woning op, bespaart ruimte, is financieel interessant en duurzaam. "Laten we ons niet blindstaren op de kortstondige euforie van meer, meer, meer bouwen."

Dit artikel verscheen in onze gebiedsontwikkeling.krant, wintereditie 2021. Lees hier de andere artikelen en bekijk de hele krant!

Slechts 4.000 resultaten, veelal uit 2008 of 2010: meer levert de zoekopdracht ‘verhuisketen’ in Google niet op. ‘Woningnood’ levert 350.000 hits op. Dat is opvallend, want het gebrek aan passende woonruimte en de doorstroming op de woningmarkt hebben zoveel met elkaar te maken.

Eenvoudig uitgelegd leidt een nieuwe studentenwoning tot extra opbergruimte in de woning van de ouders, en kan een nieuwe twee-onder-één-kapper een lange keten van verhuizingen uitlokken, waarbij respectievelijk een dure rijtjeswoning, een goedkope rijtjeswoning en een sociale huurwoning vrijkomen. In de ideale wereld ontstaat de langste keten door een oudere die verhuist naar een kleinere en beter op de leeftijd aangepaste woning, en zo een grote lege woning achterlaat.

In (gedateerde) publieke gegevens uit 2012 werd al geconstateerd dat steeds minder mensen doorschuiven. Zou het nu beter zijn? Ik vrees het ergste, want dit is zeer relevant in een land waar ruimte schaars is, de vergrijzing toeneemt en de discrepantie tussen levensfase en woonvorm groot is. In de komende 20 jaar groeit de bevolking naar verwachting met 2 miljoen mensen, waarvan liefst 40 procent voor rekening van 80-plussers.

Waarom is het zo stil rond de adviezen voor het stimuleren van doorstroming?

Hoe komt het toch dat het maatschappelijke debat zich in praktische zin focust op het toevoegen van woningen die nauwelijks bijdragen aan de doorstroming, zoals tijdelijke woningen, kleine middeldure huurwoningen of startershypotheken? Waarom is het zo stil rond de adviezen van de commissie ‘Oud en zelfstandig in 2030‘ uit 2018, die pleitte voor het stimuleren van doorstroming? Deze (en niet alleen van ouderen) leidt per saldo tot hogere huurinkomsten, lagere zorgkosten, verduurzaming (omdat iedere nieuwe bewoner na verhuizing in zijn woning investeert) en meer maatschappelijk draagvlak voor bouwen.

Tot en met de jaren 90 was het gedetailleerd berekenen van de verwachte verhuisketen voor nieuwbouwlocaties en de programmering die daaruit volgde nog een randvoorwaarde voor woningbouwcontingenten. De uitvoeringsparagraaf van een gemeentelijke woon- of omgevingsvisie, een Woondeal, de uitwerking van de NOVI, de overdrachtsbelasting, verhuispremies of het nieuwe WOONonderzoek: laten we weer opnemen hoe we de verhuisketens kunnen verlengen, een maximaal deel van de samenleving helpen met zijn woonwens, en ons niet blindstaren op de quick wins en de kortstondige euforie van meer, meer, meer bouwen.


Cover: ‘Annius Hoornstra’ (bron: Gebiedsontwikkeling.nu)


annius hoornstra

Door Annius Hoornstra

Gebiedsontwikkelaar en medeoprichter van ThePositiveLab


Meest recent

GO weekoverzicht 17 april 2025 door Gebiedsontwikkeling.nu (bron: Gebiedsontwikkeling.nu)

Dit was de week van langdurige en snelle impact in de toekomst

Deze week waren snelheid en impact de sleutelwoorden op Gebiedsontwikkeling.nu. In Rotterdam, Amsterdam, Den Haag én in Nieuw-Zeeland. En columnist Aeisso Boelman helpt met een overlevingspakket voor het vakgebied.

Weekoverzicht

17 april 2025

Brasa Village door Martine Goulmy (bron: Ymere)

Het geheim van een van de snelste gebiedsontwikkelingen in Nederland

In Amsterdam Zuidoost werken drie woningcorporaties en de gemeente aan de ontwikkeling van 520 flexwoningen in tweeëneenhalf jaar tijd. Een recordtijd die mede mogelijk is door een andere inrichting van het ontwikkelproces en het nemen van risico’s.

Casus

17 april 2025

Sessie Grond voor GO door Sander van Wettum (bron: Stichting Kennis Gebiedsontwikkeling)

SKG Jaarcongres 2025: de oogst van de deelsessies, deel 2

Ook het afgelopen SKG Jaarcongres waren er weer twee rondes met kennissessies. De thema’s varieerden van de aanpak van transformatiegebieden tot en met het leren in en van gebiedsontwikkeling. Dit zijn de verslagen van ronde twee.

Verslag

16 april 2025