Nieuws Wereldwijd ontstaat meer aandacht voor verdichting van bestaande steden om bij te dragen aan het oplossen van suburbanisatie, fileproblematiek, sociale scheiding, het beter gebruiken van bestaande voorzieningen en het sparen van het milieu. Verdichten betekent niet persé hoog bouwen, maar betekent vooral het toevoegen van verschillende functies om de kwaliteit van het leven te verbeteren zodat centra weer aantrekkelijk worden voor de suburbaniserende stedelingen. In Colombia speelt deze vraag ook en de duurzame ontwikkelingsbank Findeter vraagt in haar programma CIUDAT aandacht voor de kracht en kansen van de centra van de stad en dan met name rondom openbaar vervoer knooppunten. Een team van Nederlandse bedrijven is op pad gegaan om een drietal Colombiaanse steden te inspireren om problemen via de Dutch Approach aan te pakken.
Dutch Approach bij stedenbouw betekent integraal, actief samenwerken en door de schalen heen kijken. Nederland heeft een traditie in deze aanpak; gegroeid vanuit de noodzaak om onze voeten droog te houden zijn wij, voordat democratische systemen bestonden, al gaan samenwerken om dijken aan te leggen zodat bijvoorbeeld droog wonen en landbouw mogelijk zijn. Samenwerking is nog steeds typisch Nederlands bij bijvoorbeeld de stedelijke vernieuwing, die niet alleen gaat om nieuwe huizen bouwen, maar ook nadrukkelijk de sociale economie probeert te verbeteren. In het buitenland is Nederland een voorbeeld land voor deze aanpak bij stedenbouwkundige vraagstukken, omdat men beseft dat de kracht van de stad draait om mensen.
Presentatie tussenresultaten
‘Nederlanders die Colombiaanse steden verdichten - Afbeelding 1’
In mei 2015 ging het Nederlandse team op weg naar de steden Bucaramanga, Armenia en Manizales. In elke stad stond een specifieke vraag centraal, bijvoorbeeld in Bucaramanga draaide het om verdichting rond een nieuw park en OV-station en in Armenia wilde de stad niet de zoveelste losstaande stadsuitbreiding maken maar deze onderdeel laten zijn van de bestaande stad. In de Dutch Approach is veel aandacht voor het benutten van de kennis en competenties van de verschillende stakeholders in het gebied en dus draaide de workshops veel om het delen en gebruiken van die kennis. Samenwerken betekent ook praten en dus begonnen de workshops met een opdracht. Drie teams met drie verschillende opdrachten: een stapel stoelen maken, stoelen in een kring zetten en alle stoelen naar buiten. Dit leidde natuurlijk tot competitie, terwijl alleen door samenwerken (een gestapelde kring buiten de zaal) tot een oplossing gekomen kon worden. Wat opviel was dat Colombianen ook open stonden voor dit soort werkwijzen en in de vervolgworkshops is het samenwerken daardoor beter verlopen, gingen de discussies er heftiger aan toe en kregen verrassende ideeën een nieuw gehoor.
Teamfoto in Bucaramanga
‘Nederlanders die Colombiaanse steden verdichten - Afbeelding 2’
In sommige steden is intensief overleg met bewoners een normale gang van zaken maar of er écht geluisterd wordt of dat "goede oplossingen" via participatie aan de man worden gebracht, is de vraag. De overheid lijkt bewoners te betrekken vanuit hun wettelijk taak in plaats vanuit de kans om met een andersoortige aanpak en oplossingen, tot betrokkenheid en draagvlak te komen. Uiteindelijk zijn in de drie steden schetsen gemaakt hoe verdichting anders kan verlopen, is ingezet op de nieuwe stakeholders en hun nieuwe rollen en bleek het enthousiasme voor de Nederlandse aanpak groot; drie inspiratieworkshops die de Nederlandse aanpak in actie hebben laten zien en voldoende aanknopingspunten hebben gegeven voor het vervolg. Het vervolg moet bestaan uit het uitwerken van een concrete opgave.
Waarom deze workshops in Colombia?
Colombia heeft twee gezichten met aan de ene kant de misère van armoede en terreur, aan de andere kant gaat de economie hard en ontwikkelt het land zich snel in positieve zin. Het Nederlandse bedrijfsleven probeert een graantje mee te pikken en dat doen we o.a. op het gebied van stedelijke ontwikkeling, water, fietsen, bloemen en nog veel meer. Deze workshops waren onderdeel van het beïnvloeden van de beleidsmakers en mogelijke opdrachtgevers om Nederlanders te betrekken bij volgende projecten. De eerste vragen zijn al gesteld, bijvoorbeeld over een duurzaam mobiliteitssysteem. Kortom, een open en vrijblijvende manier van samenwerken zoals in de workshops is gedaan, is een methode om aan de slag te gaan in nieuwe markten.
Het Nederlandse team bestond uit de stedenbouwkundigen van URBANOS duurzame stedelijke ontwikkeling, een wetenschapper van de TU Delft, een ingenieur van Witteveen+Bos, adviseur mobiliteit van RVDB en een procesmanager van Berenschot. De workshops zijn mogelijk gemaakt door een bijdrage van het Stimuleringsfonds Creatieve Industrie die het promoten van de Dutch Approach op haar agenda heeft staan. Het Fonds ondersteunt deze initiatieven omdat creatievelingen, zoals stedenbouwkundigen, een belangrijke rol kunnen spelen in het samenbrengen van verschillende ideeën in ruimtelijke ontwerpen en processen doordat creatieven de middelen hebben om droge processen actief en beeldend te maken.
Meer info via Pepijn Verpaalen van URBANOS duurzame stedelijke ontwikkeling via telefoon 06 47574578 of via email pepijn@urbanos.nl, of kijk op de website www.urbanos.nl.
Cover: ‘2015.06.20_Nederlanders die Colombiaanse steden verdichten_cover en thumb’
