Nieuwe aanpak gebiedsontwikkeling krijgt vervolg in Cruquius Amsterdam

De vernieuwing van het Cruquiusgebied verloopt anders dan in andere gebieden in Amsterdam. De gemeente maakt voor dit in onbruik geraakte industriegebied niet zelf een stedenbouwkundig plan. Ze laat initiatiefnemers hun eigen kennis, kunde en creativiteit gebruiken voor de ontwikkeling van het gebied tot een aantrekkelijk werk- en woongebied. De plannen van initiatiefnemers moeten passen binnen de randvoorwaarden die de gemeente heeft opgesteld in de zogenaamde spelregelkaart. Initiatiefnemers nemen een grotere verantwoordelijkheid dan gewoonlijk voor de buurt en zorgen zelf voor draagvlak voor hun plannen.

Snelheid

In de eerste fase (Cruquius 1.1 tot en met Cruquius 1.6) ontwikkelt Amvest een nieuw havenfront met tien gebouwen en de transformatie van de panden van een palmoliefabriek tot centrum met voorzieningen. Het gaat in totaal om 500 woningen. De helft van de ruimte op de begane grond is conform een van de spelregels voor bedrijvigheid. Daarnaast bouwt Amvest een eigen kantoor en wordt de voormalige wijnterminal, waarin restaurant The Harbour Club al is gevestigd, verbouwd en geïsoleerd. Door participatie van bewoners zijn de bestemmingsplannen zonder zienswijzen geaccepteerd en kon de bouw voortijdig beginnen. Dit jaar worden de eerste woningen en werkruimtes al opgeleverd. Voor de openbare ruimte is een innovatief raamwerk opgesteld dat voorziet in veel groen en behoud van industriële elementen.

Argusogen

De aanpak in Cruquius wordt in den lande met grote aandacht gevolgd, soms met argusogen: kan ‘de markt’ de beoogde kwaliteit waarmaken? ‘Op Cruquius is gebleken dat je met de spelregelkaart, goede samenwerking en bewonersparticipatie in een heel vroeg stadium een zeer hoge kwaliteit van gebouwen en openbare ruimte kunt bewerkstelligen,’ motiveert Thijs Reuten, stadsdeelbestuurder in Oost namens de gemeente Amsterdam. ‘Veel investeren in de voorfase, ook met de omwonenden en gebruikers, leidt tot kwalitatief betere plannen en een sneller vervolgproces’, vult Reuten aan. ‘In feite sorteren we met deze aanpak voor op de nieuwe omgevingswet, die de ambities voor een gebied met minder regels waar wil maken,’ zegt directeur gebiedsontwikkeling Heleen Aarts van Amvest. ‘Als belegger en ontwikkelaar investeert Amvest graag in maatregelen die de kwaliteit en waarde van het gebied op de lange termijn waarborgen.’

Vervolgcontracten

De nieuwe overeenkomsten tussen gemeente en Amvest beslaan drie deelplannen: Sigma-fabriek (Cruquius 2.1), De Binnenbocht (Cruquius 2.2)  en Berkhout (Cruquius 2.3) . In totaal worden circa 345 woningen en circa 3.000 m2 bedrijfsruimten gerealiseerd. Het betreft zowel appartementen als eengezinswoningen en zowel koop als huur. De huurwoningen bevinden zich in het middeldure vrijesectorsegment en de sociale sector. 

Op de locatie van de voormalige Sigma-fabriek worden drie karakteristieke gebouwen, waaronder een gemeentelijk monument, gerenoveerd en het monument wordt met twee verdiepingen verhoogd. Daarnaast komen er nieuwbouwwoningen. Het plan omvat 69 appartementen, 9 eengezinswoningen en 2.000 m2 bedrijfsruimten voor creatieve bedrijvigheid in de verffabriek. Sigma is een gezamenlijke ontwikkeling met Koopmans Bouwgroep. Naar verwachting start de bouw eind 2017.

In De Binnenbocht komen drie gebouwen: een licht, modern ‘terrassengebouw’, een karakteristieke loods uit 1960 die wordt herbouwd en een stoer appartementengebouw van baksteen en houten elementen. In totaal betreft het 156 woningen en circa 685 m2 commerciële werkruimte. De start bouw staat gepland voor eind 2017.

In Berkhout worden vijf gebouwen in een waaiervorm gerealiseerd, waardoor de gebouwen en de openbare ruimte zich zoveel mogelijk richten op het water. In de openbare ruimte komt een oude laad- en loskraan. Hiermee wordt de historie van de plek levend gehouden. Het plan omvat circa 110 woningen en circa 400 m2 werkruimten. Naar verwachting wordt in het tweede kwartaal van 2018 gestart met de bouw.

De samenwerkingsovereenkomsten tussen gemeente en Amvest betreffen afspraken over de ontwikkeling van de deelplannen, erfpacht en bijdragen aan voorzieningen. Amvest besteedt veel aandacht aan architectuur, duurzaamheid en natuurinclusief bouwen. Amvest herbouwt negen industriële gebouwen en behoudt vele originele industriële elementen, zoals een laad- en loskraan en gigantische stalen wijnsilo’s. Door ondergronds en inpandig parkeren ontstaan grote en aantrekkelijke openbare gebieden. De Bestuurscommissie Oost dringt bij marktpartijen aan om buiten de spelregels om met de nodige creativiteit ook woningen in de sociale sector en het vrije sector middensegment mogelijk te maken. Amvest realiseert deze woningen inmiddels in verschillende deelprojecten.

Cruquiusgebied

Cruquius  is het laatste onontgonnen eiland in het Oostelijk havengebied van Amsterdam. Het verouderde bedrijventerrein transformeert tot een levendig multifunctioneel stedelijk gebied aan het water met veel groen. De komende jaren realiseert Amvest hier circa 1.500 woningen. De bouw van de eerste 200 woningen, circa 1.250 m2 bedrijfsruimte, circa 150 parkeerplaatsen en een kantoorgebouw zijn in volle gang. In totaal komen er circa 3.000 woningen, horeca, winkels en bedrijfsruimten op Cruquius.