Onderzoek In de strijd om de ruimte in Nederland speelt het Not In My Backyard (NIMBY)-principe een steeds grotere rol voor gebiedsontwikkelaars. Australische wetenschappers laten zien dat die gedachte in Sydney niet alleen lastig kan zijn in het ontwikkelproces. Het heeft ook negatieve ruimtelijke en sociaaleconomische gevolgen.
“Aan de ene kant heb je als overheid allerlei maatschappelijke problemen die je wil oplossen. Maar als je dat vervolgens doet, confronteer je daar ook mensen mee. En die zijn het daar niet altijd mee eens.” Zo vatte Marko Hekkert, de directeur van het Planbureau voor de Leefomgeving, het fenomeen NIMBY en de gevolgen voor gebiedsontwikkelaars eerder deze maand samen op de website van EenVandaag. Het tv-programma maakte een week lang reportages over situaties waarbij de strijd om de schaarse ruimte zorgt voor onvrede bij de mensen van wie hun ‘achtertuin’ aan het strijdveld grenst. Of het nou gaat om windmolens die gepland zijn, de huisvesting van statushouders of een mogelijke uitbreiding van een vliegveld: omwonenden trekken ten strijde en laten weinig middelen benut om hun belang veilig te stellen.
Negatieve klank
Het NIMBY-mechanisme zorgt in deze Nederlandse situaties bij de betrokken gebiedsontwikkelaars en ambtenaren soms voor hoofdpijn, stress en kopzorgen. Maar daar blijft het dan vaak wel bij. Wetenschappers van de Western Sydney University laten in hun onderzoek en een publicatie in The Conversation zien dat NIMBY in het Australische Sydney een veel donkerder, negatieve klank heeft gekregen. De wijken in het noorden en oosten van de stad zijn het lijdend voorwerp in deze discussie.
Het zijn de buurten waar het volgens het merendeel van de bevolking het prettigst wonen is. Dit hangt samen met de grootte van de huizen, de ligging ten opzichte van andere wijken en de aanwezigheid van voorzieningen en voldoende arbeidsplaatsen. Maar het zijn ook buurten waar nog voldoende ruimte is voor nieuwbouw.
‘Blacktown, de wijk in het westen van de stad waar de meeste nieuwe bewoners terechtkomen.’ door Andreas Tychon (bron: Shutterstock)
Een ideale combinatie, zou je denken. Maar in de praktijk pakt dit heel anders uit. De voornamelijk welgestelde inwoners van deze wijken willen hun (woon)situatie het liefst onveranderd laten. Zij pakken elke mogelijkheid aan om eventuele (gebieds)ontwikkelingen te dwarsbomen. De wetenschappers laten zien dat de sociaaleconomische positie van de oorspronkelijke bewoners zo veel beter is dan die van de (voornamelijk niet-witte) nieuwe bewoners, dat er een ongelijke strijd is ontstaan. De oorspronkelijke bewoners bekleden veel hogere posities in de maatschappij, hebben veel meer middelen tot hun beschikking en zijn veel beter georganiseerd. Dat zorgt er in de praktijk voor dat veel, zo niet bijna alle projecten worden tegengehouden vanuit de NIMBY-gedachte.
Systematisch
De gevolgen zijn enorm, zowel op ruimtelijk als sociaal gebied. De nieuwe bewoners verplaatsen zich door de tegenwind van de noorder- en oosterlingen nu vaak naar het westen van de stad. Maar daar zijn niet voldoende voorzieningen en bevinden zich niet de banen waar zij gekwalificeerd voor zijn. Ook ontbreken hier de mobiliteitsopties om zich goed en efficiënt te kunnen verplaatsen naar de wijken waar ze wel kunnen werken en recreëren. Door deze urban sprawl gaan mensen ook steeds vaker in gebieden wonen die klimaat-technisch helemaal niet geschikt zijn voor bewoning, bijvoorbeeld vanwege de verhoogde kans op overstromingen of bosbranden.
De cijfers in het artikel laten volgens de auteurs zien dat het NIMBY-mechanisme ook zorgt voor racisme en het achterstellen van de (voornamelijk) niet-witte nieuwe inwoners van Sydney. Zij krijgen systematisch niet de kans om te wonen in de wijken waar zij graag willen wonen. “Dumping them all in the city’s west, when many are suited for and employed in professional jobs, is not only economically unproductive, it also leads to an ethnically segregated city. It can be argued, then, that limiting housing options for new immigrants to the outer areas of Sydney could be considered systemic racism.” De auteurs pleiten er dan ook voor om het NIMBY-mechanisme van een structureel tegengeluid te voorzien, Dit kan door juist wél te bouwen en ontwikkelen in het centrum en het oosten van de stad om zo een hogere dichtheid te creëren.
Lees het volledige artikel op de website van The Conversation.
Cover: ‘Sydney Central Business Districs en Royal Botanic Gardens’ door Olga Kashubin (bron: Shutterstock)