Nieuws Er is helemaal geen massale vraag naar seniorenwoningen en geen ‘’bouwachterstand’’ voor deze doelgroep. De meeste ouderen willen namelijk niet verhuizen; rond hun zestigste nog wel een beetje, maar daarna steeds minder. Deze twee stellingen die ik onlangs in een artikel poneerde, hebben veel reacties opgeroepen. Men vraagt onder meer naar het onderzoek dat de stellingen onderbouwt. Daar ga ik in dit artikel op in.
De smaken in dit discours zien er grofweg als volgt uit:
• Senioren verhuizen massaal naar levensloop bestendige woningen. Dit doen niet alleen degenen die al zorgbehoevend zijn, maar ook degenen die anticiperen op een zorgvraag. Door dit gedrag zal er een groot tekort ontstaan naar vooral gelijkvloerse woningen, voornamelijk appartementen.
• Een ander scenario gaat uit van een variant waar senioren vooral blijven zitten waar ze zitten. Ze anticiperen niet op de zorgvraag. Hun voornaamste motief is dat ze niet willen verhuizen. Zeker de naoorlogse generatie woont goed. Vaak in een grote koopwoning. Deze staat veelal in een voor hun prettige buurt waar ze al hun sociale contacten voorhanden hebben.
• Een tussenvariant hierop is dat senioren vooral blijven zitten waar ze zitten omdat ze niet ‘’mogen’’ verhuizen. Regelgeving (zorgzwaarte-indicaties) belemmert hun te gaan wonen in de complexen waar ze wel de zorg krijgen die ze zouden willen ontvangen.
Inzet van deze discussie is de nieuwbouwprogrammering voor de komende decennium. Moeten we massaal ‘’seniorenwoningen’’ gaan bouwen of niet?
Het Planbureau voor de Leefomgeving heeft in haar studie “Vergrijzing en woningmarkt” (2013) onderzoek gedaan naar dit thema. Een aantal uitkomsten haal ik hier aan. Daarnaast heeft de Rabobank samen met Bouwfonds Ontwikkeling een uitgebreide woningmarktstudie verricht in Noord- Brabant getiteld “Wie vraagt bepaalt”(2014). Dit betreft een woonwensenonderzoek in de vier grootste steden van Brabant, namelijk Breda, Den Bosch, Eindhoven en Tilburg.
Vergrijzing
De Nederlandse bevolking vergrijst sterk. In totaal verdubbelt het aantal 65-plussers van 650.000 naar 1,3mln. in de komende tien jaar. Er is zelfs sprake van een dubbele vergrijzing, want het aandeel 80-plussers verdubbelt ook.
Er zijn wel regionale verschillen. Buiten de Randstad neemt de vergrijzing relatief harder toe dan binnen de Randstad. In grote steden is de vergrijzing relatief het laagst. Utrecht is de enige gemeente die (in procentuele zin) helemaal niet vergrijst.
Door Friso de Zeeuw
Adviseur gebiedsontwikkeling en emeritus hoogleraar gebiedsontwikkeling TU Delft
