GO Column Daan Zandbelt door Robin Duister (bron: Gebiedsontwikkeling.nu)

Pokon voor de stad

18 maart 2020

2 minuten

Opinie In deze dagen van coronacrisis ervaar je het extra goed. De alledaagse stad is veel meer dan een statische plattegrond gevuld met bakstenen. Ze is een pulserend orgaan, dat nu op vele fronten tot stilstand is gekomen. Als een wekenlange zondag. Eigenlijk een heel interessant groot experiment. Er is minder lawaai, verkeer en vervuiling. We hebben meer tijd voor elkaar (liggen een geboorte- en echtscheidingspiek in het verschiet?).

Even geen hordes fietsende ouders met hun kroost op weg naar school. Geen volle treinen die forensen en studenten het perron op spugen of kantines vol lunchende collega’s. Ondertussen gaat ander leven onverstoorbaar voort. Bomen bloeien, vogels flirten, rivieren lopen over. We staan op, eten een keer of drie en gaan weer naar bed.

De ritmes van het (stads)leven kennen verschillende frequenties. Dag en nacht, week en weekend, de vier seizoenen en verse generaties die in golven de stad in komen en weer verlaten. Zo vergrijzen wijken, verarmen buurten en bloeien straten op.

Iedere plek kent zijn eigen focus en daarmee een eigen ritme van pieken en dalen. Deze focus kan veranderen met de tijd. Havens worden gegraven, handel floreert en dooft uit. Dit schept ruimte voor nieuwe ideeën om deze verlaten plekken te bemesten. Ze tonen welke nieuwe rol er voor dit stuk stad gloort. Door nieuwe bezoekers te trekken, die uitgroeien tot gebruikers en bewoners. Die vervolgens het gebied naar hun hand zetten. De een zijn dood is de ander zijn brood.

Denk aan hoe het Amsterdamse NDSM-terrein van scheepswerf via creatieve broedplaats en festivalterrein nu uitgroeit tot een gemengde stadswijk. Gaandeweg verkleurt de stad.

Laat het een les zijn voor onze huidige plannen en projecten. Kies voor ‘tabula scripta’ in plaats van ‘tabula rasa’. Dit in tegenstelling tot de vele satellieten van nieuw leven die de laatste maanden in de pers breed werden uitgemeten. Van Pampus met IJmeerlijn tot weilanden vol woningen zonder station. Of nieuwe groeikernen die met buslijnen verbonden moeten worden met een moederstad op afstand. Want uit het niets nieuw leven opwekken is oneindig veel moeilijker. Het kost minstens een paar generaties, maar al gauw een eeuw om tot een nieuwe stad in balans te komen. Begin daarom niet ergens opnieuw. Maar bouw voort op en aan die levende pulserende polis. Door de (ver)bouwopgave in te zetten als pokon voor de stad.

Corona heeft ook een piek, die hopelijk gauw achter ons ligt. Zodat we met dit idee in ons hoofd weer snel aan de slag kunnen.

Cover: Robin Duister


Cover: ‘GO Column Daan Zandbelt’ door Robin Duister (bron: Gebiedsontwikkeling.nu)


Daan Zandbelt

Door Daan Zandbelt

Rijksadviseur voor de fysieke leefomgeving en partner bij De Zwarte Hond, een ontwerpbureau voor architectuur en stedenbouw in Rotterdam.


Meest recent

Annius Hoornstra Column Cover door Esther Dijkstra (bron: Illustratie Esther Dijkstra, bewerkte foto Patrick van den Hurk)

Is er een alternatief voor de residuele grondwaarde?

Columnist Annius Hoornstra kreeg ooit de vraag van een Amsterdamse burgemeester over de residuele grondwaarde. Met de kennis van nu had hij een ander antwoord willen geven. Er is volgens hem namelijk wél een alternatief.

Opinie

22 april 2025

GO weekoverzicht 17 april 2025 door Gebiedsontwikkeling.nu (bron: Gebiedsontwikkeling.nu)

Dit was de week van langdurige en snelle impact in de toekomst

Deze week waren snelheid en impact de sleutelwoorden op Gebiedsontwikkeling.nu. In Rotterdam, Amsterdam, Den Haag én in Nieuw-Zeeland. En columnist Aeisso Boelman helpt met een overlevingspakket voor het vakgebied.

Weekoverzicht

17 april 2025

Brasa Village door Martine Goulmy (bron: Ymere)

Het geheim van een van de snelste gebiedsontwikkelingen in Nederland

In Amsterdam Zuidoost werken drie woningcorporaties en de gemeente aan de ontwikkeling van 520 flexwoningen in tweeëneenhalf jaar tijd. Een recordtijd die mede mogelijk is door een andere inrichting van het ontwikkelproces en het nemen van risico’s.

Casus

17 april 2025