Ruimte om te wonen

In ons land komen veel vluchtelingen. Vluchtelingen die mogen blijven moeten ook ergens wonen. Dat is een maatschappelijke opgave waar we heel goed leegstaand (maatschappelijk) vastgoed voor zouden kunnen gebruiken. Dat scheelt een heel bouwproces, dus tijd. En het is net zo profijtelijk voor de bouw en werkgelegenheid als nieuwbouw, beter voor beleggers, de buurt, duurzamer, leuker, spannender… enz. Win, win, win, win, win, dus.

Snelheid

Maar het is ook lastiger te organiseren. Vraag is nu, hoe krijgen we daar meer snelheid in. Gemeenten en corporaties kunnen dat niet alleen. Er zijn al wachtlijsten in veel gemeenten. En het lukt ook de markt niet alleen. Anders stonden er niet zoveel panden leeg. Er is meer nodig. En zoals Einstein al zei; als je doet wat je deed, krijg je wat je kreeg. We moeten dus aan de slag met andere spelregels; eenvoudiger, verantwoorder en meer samen.

Woningzoekenden en investeerders

Wie zou kunnen helpen snelheid te maken. De woningzoekenden hebben direct belang. Zij willen niet nog langer wachten. Zij hebben er last van als vluchtelingen voor gaan. Maar zij weten ook waar het leuk wonen is en wat dat mag kosten. Ook investeerders kunnen helpen; kleine investeerders die een goede belegging zoeken, grote investeerders die oog hebben voor de maatschappij (social fund). Daar zijn er heel veel van. Kortom; we moeten ook met hen aan de slag. Niet alleen om het draagvlak voor het vluchtelingenbeleid te behouden, maar ook omdat ze dingen kunnen die gemeenten en corporaties niet kunnen.

Inschrijven voor de participatiemaatschappij

Woningzoekenden worden vaak gezien als woonconsument. Ze kunnen zich inschrijven bij een woningcorporatie of bemiddelaar. Maar ze kunnen meer dan dat. Ze kunnen ook klussen en investeren. Aangeven waar en hoe ze willen wonen. Ze kunnen pandeigenaren aanspreken op hun verantwoordelijkheid om leegstaand vastgoed voor woningen te gebruiken. Een actie van verstandige burgers, bedrijven, gemeenten en corporaties die elkaar aanspreken op maatschappelijk verantwoord gedrag. Een participatiemaatschappij waarin burgers en bedrijven met oog voor het maatschappelijk belang volwaardig participeren.

Op elk niveau

Iedereen die snelheid kan maken, het verhaal kan vertellen en woorden in daadkracht kan omzetten kan iets doen. Ieder op zijn eigen niveau en naar eigen vermogen. Kleine beleggers, aannemers, bouwers en bewoners die graag willen klussen. Vluchtelingen die willen mee-klussen aan hun eigen woning; ook goed voor de integratie. Architecten, rekenaars, tekenaars, opinion leaders, communicatiestrategen en campagnevoerders. En ook corporaties die daar een rol in willen spelen en gemeenten die ruim baan willen maken.

Grote en kleine plekken

Het kan daarbij gaan om grote, maar ook kleine plekken. Plekken midden in de stad. Een oude school, een overtollig buurthuis, een leeg kantoortje. Plekken die goed gebruikt kunnen worden om de wachtlijst weg te werken en vluchtelingen te huisvesten. Dat voorkomt leegstand en verloedering van de wijk en is goed voor de integratie van vluchtelingen. Grote opvanglocaties zijn misschien handig bij de eerste opvang. Maar voor de integratie is het beter als deze mensen zo snel mogelijk gaan meedraaien in de samenleving.

Snelle procedures

En het kan. Er zijn tal van goede voorbeelden in de lande. De procedures om zoiets te realiseren zijn tegenwoordig heel kort. Als we nu beginnen kunnen we in april 2016 over heel veel meer woningen beschikken. In 8 weken kan een maatschappelijke bestemming worden omgezet naar een woonbestemming. Misschien kan het nog sneller door woningen voor vluchtelingen ook onder het begrip maatschappelijk te laten vallen.

Lokaal aan de slag

Met behulp van de website ruimteomtewonen.nl kunnen woningzoekenden, pandeigenaren, investeerders, vergunningverleners en andere mensen elkaar van informatie voorzien zodat we geen energie hoeven te steken in panden waarvan de transformatie aantoonbaar niet gaat lukken. Zo kunnen we heel snel met de kennis van een ieder van een longlist een shortlist maken. Ook kunnen we goede voorbeelden in de etalage zetten, met tekening, berekening en prijsjes, zodat anderen er van kunnen leren. We kunnen de site gebruiken om lokale campagnes omheen te bouwen of acties rond een concreet pand; een “open-lege-panden-dag” of een “gluren bij de leegstand van de buren-dag” waarbij we ook de buurt betrekken.

Gemeenten en corporaties kunnen ondersteunen en zelf het goed voorbeeld geven door panden op de kaart te zetten en toekomstige bewoners te ondersteunen om hun woning te realiseren. Als we nu beginnen met potentiële panden in beeld te brengen, hebben we in het voorjaar van 2016 misschien een flink aantal extra woningen gerealiseerd.

De website ruimteomtewonen.nl is een initiatief van Bouwstenen voor Sociaal, platform voor bestuurders, managers en professionals in het maatschappelijk vastgoed; denk aan scholen, verzorgingshuizen, bibliotheken en sporthallen. Het is een platform voor en door het veld. De site is tot stand gekomen in overleg met Aedes Woningcorporaties, de VNG, de MOgroep en Opnieuw Thuis.
Hoewel er nog aan gewerkt wordt staat de website al online, zodat we de komende maand kunnen gebruiken panden in beeld te brengen, van een groslijst naar een shortlist te komen met kansrijke projecten en om lokale campagnes te kunnen ondersteunen.
De website kan door iedereen worden gebruikt. Zo is er bijvoorbeeld een groep bewoners en ondernemers in Amersfoort die de kaart gebruiken om de woningnood in Amersfoort mee te helpen oplossen; samen met gemeente en corporaties.

Meer informatie

Over de site;
Ingrid de Moel, Bouwstenen voor Sociaal ingrid@bouwstenen.nl, 06-52310845

Over de activiteiten in Amersfoort;
Ties Coenen post@rooiecent.nl, 06-52892070

Over activiteiten in Amsterdam;
• Wethouder Laurens Ivens
• Hester van Buren, directeur Rochdale
• Rienk Postuma, De Key
• Lieke Thesingh van Gastvrij Oost

Tijdens de Najaarsbijeenkomst van Bouwstenen op 3 december 2015 organiseren we een speciale sessie rond het transformeren naar sociale huurwoningen; voor vluchtelingen én duurzaam ruimtegebruik. Margaret Zeeman van Jutphaas Wonen en Jean Baptiste Benraad, beiden verbonden aan het Expertteam Transformatie, begeleiden deze sessie. Filmpje tijdens de bijeenkomst in Pakhuis de Zwijger, 29 oktober 2015