2013.02.13_Stedenbouw als veranderkracht: Voor de stedenbouwkundige_660

Stedenbouw als veranderkracht: Voor de stedenbouwkundige

13 februari 2013

2 minuten

Nieuws Omarm de complexiteit. Verhuis mee van de wereld van één (één plan, één partij, één besluit) naar de wereld van meer.

De positie van de stedenbouwkundige is verzwakt de afgelopen decennia. Verbreed vakmanschap is een manier om de stedenbouwer weer in het hart te zetten van de ruimtelijke opgave.

Welke overwegingen hebben we daarbij:

  • Alleen met kennis van én ontwerp én proces én debat kan de ruimtelijk ontwerper een sterke positie behouden of verwerven. De stedenbouwkundige moet in een ingewikkeld krachtenvloed opereren. De veranderkunde levert ons het instrumentarium om die positie inhoud te geven en te versterken.

  • De planvorming in onze huidige maatschappij is dermate complex dat er geen lineaire strategie bestaat voor een eenduidig doel. Organische ontwikkeling is de enige sleutel tot vitaliteit.

Welke concrete aanbevelingen zijn er voor de stedenbouwer:

  • Omarm de complexiteit. Verhuis mee van de wereld van één (één plan, één partij, één besluit) naar de wereld van meer. (Geert Teisman op de werkconferentie .)

  • Wees bereid tot collectief ontwerp. Breng anderen in positie en versterk elkaar; dat zal ook uiteindelijk jouw positie als ontwerper versterken. Weet dus welke rol je kan spelen in het proces.

  • Praat niet alleen met belanghebbenden, maar teken ook met hen samen aan een ontwerp. Dat brengt andere uitwisseling tot stand en geeft hen het gevoel dat het ook hun plan is. Tekenen geeft een andere dynamiek dan praten en stelt je vak centraal. (Zie bijdrage Larry Beasley.)

  • Stedenbouw is nooit een private praktijk, maar altijd een publieke activiteit. Voor het uitoefenen daarvan moet je kennis en gereedschap verwerven.

  • Wees luisteraar en gespreksleider; die modereert, agendeert, intervenieert en als ontwerper werkt tussen een veelheid aan partijen.

  • Zoek de vraag achter de vraag en breng het krachtenveld in beeld. En begrijp de opgave: gaat het om een verbetering, om een verandering of om een complete innovatie?

  • Durf te schakelen in de aanpak, er zijn immers verschillende processtijlen. Dus kies beurtelings voor het mobiliseren van energie, het verwerven van kennis , voor samenwerking of voor het blootleggen van tegenstellingen.

  • Begrijp het proces. Zijn deelnemers bezig met strategie of machtsuitoefening, zoeken ze informatie, willen ze mee stimuleren of afremmen, of juist samen ontwikkelen. Of gaat het om pure informatie en rationele planning. (Zie de participatieladder in het slotessay.)

  • Onderken de vele verschillende rollen die het ontwerp kan hebben: het denken oprekken, het voorspellen van veranderingen, oplossingen en consequenties verbeelden, ideeën verbinden, uitnodigen tot meedenken.

  • Zie je werk ook als een maatschappelijke bijdrage. Alleen als je dat vanzelfsprekend vindt ontwikkel je vanuit eigen kennis en ervaring een plan dat maatschappelijk gedragen is.


Cover: ‘2013.02.13_Stedenbouw als veranderkracht: Voor de stedenbouwkundige_660’



Meest recent

Modern huis in Leidsche Rijn, Utrecht door Maarten Zeehandelaar (bron: Shutterstock)

Groen en rood gelijk op laten gaan: deze tools helpen daarbij

Hoe houdt het groen gelijke tred met het ‘rood’ van de verstedelijking? De provincie Utrecht ontwikkelde hiervoor binnen het programma ‘Groen Groeit Mee’ de ‘Handreiking Groen bij uitbreidingslocaties’.

Onderzoek

28 april 2025

Nieuwbouw in Holtenbroek door Nadine van den Berg (bron: Nadine van den Berg)

Verdichting in Zwolse wederopbouwwijk Holtenbroek, het volgende hoofdstuk in de vernieuwing

Wat gebeurt er met de ruimtelijke kwaliteit van een bestaand gebied wanneer zich daar grote ingrepen voordoen? Journalist Mark Hendriks en fotograaf Nadine van den Berg nemen polshoogte in de Zwolse wederopbouwwijk Holtenbroek.

Uitgelicht
Casus

25 april 2025

GO weekoverzicht 24 april 2025 door Gebiedsontwikkeling.nu (bron: Gebiedsontwikkeling.nu)

Dit was de week van beproefde en nieuwe principes

Wil je helemaal bij zijn, dan zijn dit de stukken die je gelezen moet hebben. Het ging om de principes deze week. Van samenwerking bij PPS via het rekenen aan grondwaardes tot en met innovatie in het landelijk gebied.

Weekoverzicht

24 april 2025