Opinie Benut bestaande logistieke terreinen en gebouwen maximaal en realiseer alleen selectief nieuwe grootschalige logistieke parken. Alleen zo kan de groei van de logistieke sector duurzaam worden ingepast in Nederland, stelt Buck Consultants International. Voor de uitvoering hiervan presenteert het adviesbureau een kader, inclusief taakverdeling tussen Rijk, provincie en gemeente.
‘Verdozing’ van het landschap is onderwerp van intense maatschappelijke en ruimtelijke ordeningsdiscussies. De vraag is of en hoe we de groei van logistieke activiteiten zorgvuldig kunnen inpassen op bestaande en nieuwe bedrijventerreinen.
Toegevoegde waarde
De behoefte aan logistieke ruimte is momenteel (en naar verwachting ook de komende jaren) groot, met name door de snelle groei van e-commerce die door corona een extra stimulans heeft gekregen. Ook het meer robuust maken van aanvoerketens uit Azië laat de vraag naar distributiecentra toenemen, variërend van mega warehouses (meer dan 40.000 m2 bvo) tot kleinschalige last mile-distributiecentra.
Ook het economisch belang van deze sector groeit. De totale directe en indirecte werkgelegenheid in warehouses en distributiecentra bedroeg vorig jaar meer dan 400 duizend personen. Bovendien groeit de toegevoegde waarde van deze distributiecentra sneller dan de werkgelegenheid, terwijl ook de toepassing van automatiseringssystemen en robots fors toe neemt.
Primaat provincies
Wij stellen in ons kader ‘Duurzame inpassing van logistiek vastgoed’ daarom géén nationaal verbod voor op uitbreiding van logistieke bedrijfshuisvesting. Wel pleiten we voor strengere richtlijnen voor de plaatsing van distributiecentra op enerzijds brownfields (bestaande bedrijventerreinen en gebouwen) en anderzijds greenfields (nieuwe logistieke terreinen).
Kleinschalige en middelgrote logistiek moet voor het merendeel worden geaccommodeerd op bestaande bedrijventerreinen. Met name voor grootschalige logistiek (kavels van meer dan 6 ha met gebouwen van 40.000 m2 of meer) moeten selectief logistieke parken worden ontwikkeld, omdat die in veel gevallen moeilijk in te passen zijn op brownfields (zie indicatief voorbeeld in schema 1).
‘Schema 1: Voorbeeldvraag logistieke terreinen voor Provincie A’ (bron: Buck Consultants International)
Door brownfield-optimalisatie te koppelen aan de realisatie van greenfields, ontstaat er druk om de bestaande ruimte maximaal te gebruiken en selectief nieuwe logistieke parken te ontwikkelen. Het Rijk moet hierbij richtlijnen geven voor die verhouding. Of, in welke mate en waar regio’s die ruimtevraag willen accommoderen, moet het primaat van provincies blijven.
In onderstaand schema vatten wij de voorwaarden als volgt samen: (A) de specificaties van een nieuw logistiek park; (B) de vestigingscriteria binnen een provincie en (C) de voorwaarden die gesteld moeten worden aan bedrijven op logistieke parken.
‘Schema 2: Voorwaarden logistieke parken grootschalige logistiek’ (bron: Buck Consultants International)
Met deze nieuwe aanpak doet we recht aan het economisch belang van de logistieke sector, combineren we de optimalisatie van gebruik van bestaande terreinen met de selectieve aanleg van nieuwe logistieke parken voor grote distributiecentra, en is er een duidelijke taakverdeling tussen wat het Rijk en de provincies en gemeenten moeten doen.
Cover: ‘Distributiecentrum’ door marcinjozwiak (bron: Shutterstock)