Nieuws “Wat de bouw nodig heeft, zijn concrete afspraken”, stelt Maxime Verhagen nadat in Nieuwspoort de exitpoll aangeeft dat het mandaat in de Eerste Kamer voor de regering is verdwenen. De voorzitter van Bouwend Nederland roept als gast op de uitslagenavond de nieuw gekozen politici op om daadkrachtig in te zetten op de bouwopgave en de energietransitie. Politiek getalm vergooit volgens hem kansen. Er zijn concrete maatregelen nodig om te bouwen aan een duurzame toekomst.
Met het sluiten van de stembus, blijkt het politieke landschap versnipperd. Op dit moment hebben Nederlandse bouwondernemingen geen uitsluitsel over welke koers er de komende vier jaar in de provincies wordt gevaren en het verlies van een meerderheid voor de regeringscoalitie versterkt de onzekerheid. Wel is het voor alle partijen duidelijk dat de bouwopgave niet zit te wachten op besluiteloze politici. “Nederland heeft een woningtekort en een duurzaamheidsopgave. Daar moet de politiek mee aan de slag”, stelt Verhagen in een afgeladen Nieuwspoort. Dat de voorzitter van Bouwend Nederland niet alleen staat, blijkt uit de bijval van Marnix Norder van Aedes. De voorman van de overkoepelende organisatie van woningcorporaties wijst de aanwezigen in Nieuwspoort op wachtlijsten voor huurwoningen. Wat Norder betreft maken provinciale politici en andere beleidsmakers het mogelijk dat er meer huurwoningen komen voor de middenklasse: “We moeten af van het idee dat de corporatie alleen bouwt voor de sociale onderlaag. Het middensegment heeft geen geld voor een koopwoning, maar komt niet in aanmerking voor sociale huur. Die groep heeft het zwaar en verdwijnt vanwege hoge commerciële huren. Het mag niet zo zijn dat alleen een sociale onderklasse en de rijke happy few in de stad kunnen wonen.”
Eenduidigheid
Duurzaam handelen zoals circulair bouwen, vraagt niet alleen politieke steun, maar ook een klimaat waarin ondernemers ruimte hebben om duurzaam te handelen. “Dat betekent dat er concreet zaken moeten worden gedaan”, aldus Verhagen. Om van Nederland een toekomstbestendig land te maken, moet de politiek volgens hem eenduidig zijn: “Als bouwers geen duidelijke opgave krijgen en zien dat de politiek onderling verdeeld is, ontstaat de situatie dat bouwers moeten wachten op resultaat uit Den Haag. Maar ondertussen bouwen ze gewoon door. Vergeet niet dat we acht jaar crisis hebben gehad en de bouwsector geen vet op de botten heeft. Als de politiek hen niet helpt met maatregelen en concrete voorstellen, kunnen bouwers niet komen met oplossingen voor bijvoorbeeld de energietransitie en circulair bouwen. Vergeet niet dat het bouwers zijn die met daadwerkelijke innovaties komen en niet de politici”
De grote opgave voor de provincies is volgens Verhagen de energietransitie en duurzaam bouwen en bouwers hebben daarbij de sleutel in handen. Het realiseren van duurzaamheid, betekent dat er anders moet worden nagedacht door opdrachtgevers en bouwers. Annemiek Verkamman, managing director van HollandBio, de belangenvereniging van biotechbedrijven in Nederland, stelt dat de overheid geen oog heeft voor regionale en zelfs individuele verschillen: “Er wordt te snel gedacht dat een gevonden oplossing voor iedereen de juiste oplossing is, maar dat is niet zo.” Maatwerk is volgens haar vereist en die stelling onderbouwt Verhagen: “Kijk naar onze woningvoorraad, we moeten bouwen voor andere doelgroepen. Niet alleen maar inzetten op eengezinswoningen. Dat vraagt visie en beleid van de politiek.”
Geld speelt een rol
Dat er genoeg financiële middelen beschikbaar zijn om aan de slag te gaan, onderbouwt Chris Buijink, voorzitter van de Nederlandse Vereniging van Banken. Volgens deze financieel expert is het zaak om mogelijkheden te benutten nu de economische wind mee zit en waarschuwt: “Er is nu al sprake van een grote regeldruk vanuit de overheid die ons vestigingsklimaat benadeelt. En ondanks de Brexit blijven buitenlandse investeerders weg.” Het is volgens hem aan de politiek om ruimte te maken voor nieuwe investeringen. Dat die oproep niet aan dovemansoren is gericht, blijkt uit de ronde die Bouwend Nederland samen met journalisten van Cobouw door ons land maakte. Er wordt nagedacht over investeringsfondsen en zo kwam bijvoorbeeld tijdens het Cobouw Café in Groningen er een voorstel voor een speciaal bouwdepot voor het aardbevingsbestendig maken Groningse woningen. Nu ook in het Noorden de politieke verdeeldheid kordaat aanpakken in de weg dreigt te staan, herhaalde Verhagen in Den Haag zijn oproep om vaart te maken met herstelwerkzaamheden: “Het mag niet zo zijn dat we na acht jaar bouwcrisis door besluiteloosheid van de politiek geen concrete stappen zetten. Er moet iets gebeuren, anders bereiken we de komende jaren alsnog niets.”
Verkorte procedures
Ook in Zeeland gingen bouwers en politici met elkaar in gesprek op het door Bouwend Nederland georganiseerde Zeeuws Economisch Verkiezingsdebat. Hieruit kwam naar voren dat provinciale regelgeving het werk van Zeeuwse bouwondernemers vertraagt. De oplossing ligt volgens de Zeeuwen bij kortere procedures. De deelnemers aan het café wezen er op dat dit in de praktijk kan. Immers, bij de crisis- en herstelwet lukte het wel om binnen zes maanden van plan naar vergunning te gaan. Tevens constateren Zeeuwse bouwers en politici dat een actuele bevolkingsprognose helpt om de bouwbehoefte precies in kaart te brengen. Verhagen onderstreept de Zeeuwse bevindingen en herhaalt in Nieuwspoort zijn oproep aan de landelijke politiek om met concrete afspraken te komen: “Iedereen wil energieneutrale, aardgasvrije woningen die op een leuke plek staan. Dat vraagt om concrete voorstellen. Zonder harde, zakelijke afspraken voor bouwers lukt dat niet. In papier alleen kan je niet wonen!”
Regie bij steden Naast een roep om minder regels, maakte het door Bouwend Nederland opgezette verkiezingsdebat in Maastricht duidelijk dat provincies en steden nog lang niet op één lijn zitten. Tijdens deze bijeenkomst werd duidelijk dat, terwijl in Limburg de woningmarkt in kleine kernen krimpt, het in de Limburgse steden juist lastig is een woning te vinden. Bouwers en politici menen dat in Limburg daarom het best per gemeente bouwbeleid kan worden vastgesteld. De aanwezigen in Maastricht pleitten daarom voor minder provinciale bemoeienis en voor meer ruimte voor lokale initiatieven. In Limburg bleef het die avond niet bij woorden, maar spraken vertegenwoordigers van Bouwend Nederland en de politici af dat er halfjaarlijks overleg komt tussen bouwers en provinciale bestuurders. Verhagen ziet dit als een geslaagd voorbeeld van hoe bouwers en politiek samen ons land concreet verder kunnen brengen. Daar voegt hij aan toe dat bestuurslagen ook goed naar elkaar moeten luisteren: “Steden weten wat er speelt en we moeten af van het idee dat elke stad met binnenstedelijk bouwen haar woningnood kan oplossen. De provincie stelt natuurlijk de kaders waar wel en niet mag worden gebouwd, maar steden en provincies moeten meer op elkaar afstemmen”, hield hij de aanwezigen in Nieuwspoort voor.
Coverfoto: Alternative Energie" (CC BY 2.0) by sheggy
Dit artikel verscheen eerder op www.bouwendnederland.nl
Cover: ‘zonsondergang windmolen’
