Persoonlijk Kom met acties voor de stikstofproblematiek en benut de economische rugwind om de bouw op koers te brengen. Dat adviseert Bouwend Nederland-voorzitter Maxime Verhagen aan de politiek. Zo krijgt de economie volgens hem een onmisbare buffer om klappen op te vangen.
Veel bouwprojecten liggen stil door het stikstofbesluit. Wat is er nodig om die projecten weer vlot te trekken?
“Door de PAS-uitspraak van de Raad van State in mei staan nu ruim 18 duizend bouwprojecten op losse schroeven, waaronder veel woningbouwprojecten, maar ook het onderhoud aan bruggen en viaducten. Zelfs de verbouwing van de Afsluitdijk moest stoppen. Als land maar ook als bouwsector kunnen we dat gewoon niet accepteren. Mensen moeten kunnen wonen en er kunnen ook gevaarlijke situaties ontstaan. Kijk naar Italië wat er gebeurt als je het onderhoud aan een brug op de lange baan schuift. Dus is het hoog tijd dat er noodmaatregelen komen waardoor er weer kan worden gebouwd. Die noodoplossing moet een stuk verder gaan dan de nieuwe rekentool die het kabinet maandag 16 september lanceerde, want die is er voor projecten die geen of weinig stikstofdepositie veroorzaken. In het actieplan dat we dinsdag samen met MKB Nederland en VNO-NCW presenteerden, dringen we aan op een beoordelingskader waarop gemeenten hun vergunningenbeleid kunnen baseren.”
Hoe groot is de schade van de PAS-uitspraak voor de bouw zelf?
“Hoe groot die schade voor bouwbedrijven is, valt nu nog niet precies te zeggen. Maar dat die flink in de papieren loopt, is zeker. Kijk je naar de kleine marges in de sector, dan ben ik ervan overtuigd dat er ook bedrijven omvallen als dit zo doorgaat. Daarom is het zo belangrijk dat dat noodpakket voor de stikstofproblematiek er snel komt.”
Wat is er nodig voor het halen van de kabinetsdoelen voor duurzaamheid, bereikbaarheid en woningbouw?
“De overheid moet gebruik maken van het gunstige economische tij en fors investeren in de bouw. Want met die impuls aan woningbouw, infrastructuur en verduurzaming schept het kabinet opdrachtzekerheid en continuïteit voor bouwers. Die zekerheid biedt ondernemers het klimaat om te investeren in innovatie en uitbreiding van hun capaciteit. Daarom ben ik blij met de intenties om te komen tot een investeringsfonds en de woningbouwimpuls die het kabinet op Prinsjesdag aankondigde. Het toont dat het kabinet de urgentie voor de bouw eindelijk erkent. Maar het draait niet alleen om geld, maar ook om beleid. Uit recente cijfers van het CBS blijkt dat het ondernemersvertrouwen in de bouwsector daalt, maar een peiling onder onze leden toont dat die daling vooral wordt veroorzaakt door onvoorspelbaar versnipperd beleid en regeldruk. Iedere gemeente doet het op zijn eigen manier, met als gevolg stapeling van regels.”
U dringt aan op meer landelijke regie?
“Dat is de kern van mijn betoog. Die kern is ook in lijn met de nationale afspraken voor klimaat en woningbouw. Op het moment dat je als centrale overheid die nationale doelstellingen formuleert, vind ik ook dat je je verantwoordelijkheid moet nemen en moet zorgen dat er voldoende plancapaciteit is. Want anders kan je extra geld voor de bouw nog niet uitgeven. Dus als bijvoorbeeld een gemeente wil bouwen, maar dat niet mag van de provincie, moet je als centrale overheid kunnen zeggen dat die bouw wél doorgaat, omdat je anders met dwingende maatregelen komt en zelf bepaalt waar er gebouwd wordt.”
Wereldwijd zijn er voortekenen van een recessie. Wat kan het kabinet doen om de gevolgen van zo’n economische teruggang voor de nationale economie te verzachten?
“Nederland staat er economisch goed voor. Dus mijn oproep aan het kabinet luidt ‘jongens, benut onze kredietwaardigheid en zorg voor langetermijninvesteringen'. Zo creëer je een buffer waarmee je de gevolgen van een eventuele Brexit, een handelsoorlog of haperende Duitse economie kunt opvangen. En het biedt handelingsperspectief voor ondernemers. Voor de bouw is dat essentieel. Er is voor de sector ook genoeg werk aan de winkel. De 75 duizend woningen die er volgens de Nationale Woonagenda per jaar tot 2025 bij moeten komen, halen we alleen als we bestaande plannen versnellen. Daarnaast willen we Nederland innovatiever, bereikbaarder en groener maken. Dat vraagt allemaal om langjarige investeringen en consistent beleid. Bovendien leveren die investeringen veel werk en consumentenbestedingen op. Zo maken we ons weerbaarder tegen invloeden van elders. Het miljardenfonds dat het kabinet heeft aangekondigd, is hier als flinke impuls bij uitstek geschikt voor. Laten we er alleen niet maanden over discussiëren, maar snel tot een programmatische aanpak komen. Anders ontstaat weer die traagheid zoals bij de aanpak van het stikstofprobleem. Dan zit Nederland straks echt op slot, en dat kan niet.”
Cover: ”Maxime Verhagen” (CC BY-SA 4.0) by Wouter Engler
Dit interview verscheen eerder op bouwendnederland.nl
Cover: ‘Maxime Verhagen ”Maxime Verhagen” (CC BY-SA 4.0) by Wouter Engler’ door Wouter Engler (bron: Wikimedia commons) onder CC BY-SA 4.0, uitsnede van origineel
