Opinie Stedelijk wonen wordt onbetaalbaar. Steeds vaker klinkt als medeoorzaak daarvoor de groeiende ‘buy-to-let’-markt. Doordat particuliere beleggers massaal stedelijke woningen opkopen, zouden ze de huizenprijzen opdrijven. Vliegschaamte en vleesschaamte kennen we al. Komt daar verhuurschaamte bij voor al diegenen die overwegen een verhuurobject aan te schaffen? Dat zou onterecht zijn. Particuliere verhuur heeft veel goede kanten en is niet de bron van onbetaalbaarheid.
CBS berichtte eerder dit jaar nog vrij neutraal dat steeds meer stedelijke koopwoningen muteren naar huurwoningen in eigendom van particuliere beleggers. Minder neutraal sprak Het Parool van een “uitdijende plaag”. Particuliere beleggers worden al snel pandjesbazen of huisjesmelkers genoemd, met tendentieuze artikelen over een Oranjeprins of Rotterdamse vastgoedbaron. De gemeente Amsterdam overweegt regels voor een ‘bewoningsplicht’ en minister Ollongren laat onderzoeken of particuliere beleggers de woningprijzen opdrijven. Hopelijk draagt dat onderzoek bij aan de nodige nuance in het debat.
Een eerste nuancering is dat er in Nederland relatief weinig particuliere huurwoningen zijn, ongeveer 6% van de voorraad. Er zijn dus veel meer koopwoningen (58%) en sociale huurwoningen (29%) en ook meer institutionele beleggerswoningen (7%). Gezien de grote vraag naar vrije sector huurwoningen is een groeiende particuliere huurvoorraad op zich helemaal niet verkeerd. Bovendien: in veel ons omringende landen is het aandeel particuliere verhuur al veel groter.
Een tweede nuancering is dat een ‘particuliere belegger’ meestal geen ‘pandjesbaas’ of ‘huisjesmelker’ is. Tachtig procent van alle particuliere verhuurders verhuurt maar één woning. Vaak als alternatief voor een nauwelijks renderende spaarrekening. Slechts 4% verhuurt vijf of meer woningen. Prins Bernhard en Baron Aat zijn dus de uitzonderingen in particulier beleggersland, niet de regel.
Een laatste nuancering betreft oorzaak en gevolg. De econoom Ricardo stelde 200 jaar geleden dat de prijs van graan niet hoog is, omdat grond duur is, maar dat grond duur is, omdat de prijs van graan hoog is. Iets vergelijkbaars geldt nu voor woningprijzen. Die zijn niet hoog omdat particuliere beleggers massaal woningen kopen; particuliere beleggers kopen die woningen massaal omdat ze zoveel opleveren. Omdat er zoveel mensen zijn die veel geld over hebben voor stedelijk wonen.
Die enorme vraag naar stedelijk wonen is de grootste bron van prijsopdrijving. Zouden we dus niet eigenlijk tegen iedereen die per se in de stad wil wonen, moeten zeggen: ga je schamen?!
https://www.parool.nl/nieuws/is-uitdijende-plaag-van-beleggers-nog-te-keren~bf50e8c0/
Cover: ‘Hans-Hugo Smit’ door Gebiedsontwikkeling.nu (bron: Gebiedsontwikkeling.nu)
Door Hans-Hugo Smit
Sectoranalist Bouw & Gebiedsontwikkeling bij Rabo Real Estate Finance.
