Tijd voor experiment in gebiedsontwikkeling

Dag van de Projectontwikkeling

'Maak het met mensen!' was dit jaar het thema van de DVDP, hét kennistrefpunt voor vastgoedprofessionals die project- en gebiedsontwikkeling tot een duurzaam succes willen maken. Het branchevreemde ochtendprogramma trapte af met breiende oma’s, slimme auto’s en dance events en bood de NEPROM-leden in de zaal inspiratie en lessen hoe ze het zelf beter kunnen doen.

Breiende oma's

De jonge ‘social entrepeneur’ Niek van Hengel werd tijdens een bezoek aan het verzorgingstehuis van zijn opa op het idee gebracht om breiende ouderen te koppelen aan jonge ontwerpers en de producten die uit die samenwerking voortkomen te verkopen onder de merknaam Granny’s Finest. Twee vliegen in één klap: authentieke, handgemaakte producten en een sociale activiteit in de vorm van breiclubs voor de grote groep ouderen die in toenemende mate gebukt gaat onder eenzaamheid. Van Hengel koppelt commercie aan maatschappelijke relevantie: wie een product koopt, kan middels het aangehechte kaartje de maker traceren en een bedankje sturen.

Zelfrijdende auto’s

Carlo van de Weijer, directeur Smart Mobility aan de TU Eindhoven en werkzaam voor TomTom, vervolgde het programma met een flitsende presentatie over de auto als computer op wielen. “ICT dringt steeds verder ons leven binnen en is niet meer weg te denken”, zo laat hij overtuigend zien. “Dat resulteert in een combinatie van dematerialisering en democratisering. Ondanks die technologische ontwikkeling blijft de mens zich dagelijks gemiddeld 1 uur en 6 minuten verplaatsen; het lijkt een doel op zich.” Aan de hand van verkeersongelukken, vervuiling en files, laat Van de Weijer zien hoeveel ‘stupid mobility’ onze samenleving eigenlijk kost, in financiële zin. Die schade moet wat hem betreft worden beperkt. Slimme mobiliteit ontstaat door (verkeers)informatie te koppelen aan vervoersmiddelen. De auto staat in zijn betoog voorop.

Maar Van de Weijer waarschuwt ook voor de grenzen waar we bij de verdere ontwikkeling van slimme mobiliteit tegenaan lopen. De beschikbaarheid van elektriciteit zal bijvoorbeeld eerder een beperking vormen dan de beschikbare opslagcapaciteit voor data. “Verder zijn ‘security & privacy’ bottleneck in de verdere ontwikkeling van ICT. Daar moeten we scherper op zijn”, aldus Van de Weijer. “ICT komt overal binnen, zelfs via de thermostaat in je huis! De keus is dus simpel: ontwrichten of ontwricht worden. Ga je mee in de razendsnelle ontwikkeling van ICT-toepassingen en geef je daar sturing aan of laat je je erdoor overdonderen?”

Ambitieus plan

Sander Groet (Club AIR, Amsterdam) is één van de partners in het team van de Ontwikkelcombinatie Overhoeks voor de herontwikkeling van de Shell-toren in Amsterdam-Noord (A’DAM). Alleen Lingotto is een bekende in de projectontwikkeling, de overige drie partners komen uit de entertainmentbranche. Naast Sander Groet zijn dat Duncan Stutterheim van ID&T en Hans Brouwer van MassiveMusic. De oude toren wordt geheel gestript en krijgt een nieuwe gevel en een nieuwe kroon. In de nieuwe kroon van de toren komt het eerste observatieplatform van de stad. In de toren zelf komt een diversiteit aan horeca en kantoorruimten, waarin zich alleen bedrijven zullen vestigen met een creatieve muzikale insteek. Een ambitieus plan, voorzien van spetterende plaatjes die met bravoure worden gepresenteerd. “Dit is nou projectontwikkeling”, verzuchte NEPROM-directeur Jan Fokkema. “Daar hebben we niet veel van gezien de afgelopen jaren.” Groet heeft ook nog een praktische les: “Blijf zo veel mogelijk flexibel tijdens de planvorming, je ziet onderweg namelijk altijd kans om het nog beter te maken.” Vanaf april volgend jaar is de toren te bezoeken.

Markthal wint NEPROM-prijs

De ochtend werd afgesloten met de bekendmaking en uitreiking van de NEPROM-prijs voor locatieontwikkeling. Aan juryvoorzitter Josja van der Veer de eer om de winnaar bekend te maken: Markthal/Laurenskwartier in Rotterdam. De jury benadrukte dat ook de andere genomineerde projecten - Meyster’s Buiten (Utrecht), Ithaka (Almere), Oostpoort (Amsterdam) en Stadstuin Overtoom (Amsterdam) - goede voorbeelden zijn van hoogwaardige locatieontwikkeling. Rode draad in al deze projecten is dat ze in staat bleken mensen van buiten de directe omgeving aan te trekken, dat ze dichtbij de binnenstad liggen en op hun eigen manier bijzondere aandacht voor duurzaamheid laten zien. In totaal waren er 27 inzendingen.

Download het juryrapport ‘NEPROM-prijs voor locatieontwikkeling 2015’

Maak het met mensen

Het middagprogramma bestond uit een grote hoeveelheid deelsessies over uiteenlopende onderwerpen. Zo waren zogenaamde co-creatiesessies van een half uur te bezoeken met als thema ‘Maak het met mensen!’. De inleiders kregen vijf minuten om te pitchen en konden vervolgens de expertise van de deelnemers inzetten om hun ideeën verder te brengen. Sessies in dit programma gingen over crowdfunding voor vastgoed, het gebruik van sociale media en big data bij projectontwikkeling of ‘sturen door uitnodigen’.

Daarnaast vonden langere sessies plaats van ruim een uur die vooral dieper op hele specifieke materie ingingen, zoals de waarde van erfgoed bij gebiedsontwikkeling begeleid door Agnes Franzen (directeur Stichting Kennis Gebiedsontwikkeling), enkele concrete projecten (zoals de Toren Overhoeks, Strijp-S en het GZGterrein) en het verbeteren van de ‘Ladder voor duurzame verstedelijking’, een sessie die door Friso de Zeeuw (praktijkhoogleraar Gebiedsontwikkeling TU Delft en directeur Nieuwe Markten BPD) werd geleid.