Video: zo ziet integrale gebiedsontwikkeling er in de praktijk uit

Geert Kloppenburg, zelfstandig expert stedelijke ontwikkeling, onderzoekt wonen, mobiliteit en leefbaarheid. Om duidelijk te maken hoe belangrijk daarbij integraliteit is, bezocht hij met zijn camera goede voorbeelden. Hierin worden woningbouw, groen en mobiliteit niet als aparte opgaven benaderd, maar in samenhang opgepakt en uitgevoerd. Ook legt hij vast op welke plekken het juist verkeerd gaat. Het resultaat is terug te zien in de video ‘De stad van nu en straks’.

(tekst gaat verder onder de video)

Woningbouw

Het eerste voorbeeld vindt hij in Zutphen, waar een oud industrieterrein achter het station getransformeerd tot een woningcomplex. Volgens hem vormt deze wijk hét voorbeeld van de 15-minuten-stad, want vlakbij station en centrum, en met alle belangrijke voorzieningen (zoals winkels en bibliotheken) in de directe buurt.

Voorbeeld twee: Holland Park in Diemen. Geen ‘megalomaan’ hoge bouw van tien verdiepingen of meer, maar een compact stadsblok met heel hoge dichtheden, voorzien van goede publieke ruimtes, en vlakbij zowel station als Amsterdam.

Het derde voorbeeld bezoekt hij in Apeldoorn. Kanaaldijk is een oud industrieterrein binnenin de stad. Doordat hier woningen komen, zijn er minder auto’s en vervoersbewegingen nodig. Volgens Kloppenburg kan 70 procent van de woningbouwopgave binnen de ring van de 40 grootste gemeenten gebouwd worden. Doe dit, benadrukt hij, en dan heb je overal veel minder ruimte voor auto’s en vervoer nodig. “En dan blijft er veel meer ruimte over voor parken en ander groen.”

Groen

Die laatste opmerking is niet toevallig, want stadsparken spelen een belangrijke rol in zijn visie. Kloppenburg omschrijft deze als vitale plekken om gebieden leefbaar te maken. Hij richt zijn lens onder meer op het doorlopende singelpark in het centrum van Leiden, het open karakter van het Haarlemmerhout in Haarlem, en een woonwijk in Zutphen waar de bestaande weg vervangen is door een park.

Ook de velden van sportverenigingen kunnen volgens Kloppenburg die rol van publiek groen vervullen, ware het niet dat zijn door hekwerken onttrokken zijn aan de publieke ruimte. Haal die hekken weg, stelt hij, al klauterend over zo’n hek, en voeg zo dat groen toe aan de publieke ruimte.

Mobiliteit

Als laatste zoomt Kloppenburg in op de problematische rol van mobiliteit binnen gebiedsontwikkeling. Rotterdam, zo rekent hij voor, kent jaarlijks 175 miljoen binnenstedelijke autoritten, mede dankzij de bezorgeconomie. Bovendien neemt dat veel onveiligheid met zich mee, met dank aan onder meer vrachtauto’s die tijdens de ochtendspits de weg delen met scholieren die naar school fietsen.

Verder verliest Nederland veel ruimte door de benodigde 14 miljoen parkeerplekken: 7 miljoen thuis en 7 miljoen op het werk. Tegelijkertijd staan veel parkeergarages de meeste tijd leeg. Zijn advies: zet die vol met deelauto’s en maak tegelijkertijd banen op snelwegen vrij voor elektrische bussen. Hierdoor neemt het aantal auto’s (en bewegingen) drastisch af, waarna je parkeerplaatsen in woonwijken kunt transformeren naar ruimte voor fietsers en wandelaars.

Conclusie

Juist nu we in Nederland voor een grote verbouwing staan, adviseert Kloppenburg, is het tijd om de juiste keuzes te maken. Pak wonen, groen en mobiliteit tegelijkertijd aan en in onderlinge samenhang, en draag zo gelijk bij aan de klimaatdoelstellingen en reductie van stikstof. “Er is geen gebrek aan ruimte. Er is een gebrek aan het maken van de juiste keuzes.”