24 februari 2016
3 minuten
Nieuws De nieuwe Omgevingswet die in 2018 in werking zal treden zal gemeenten meer ruimte bieden voor eigen afwegingen ten opzichte van landelijke regels. Arjan Nijenhuis is plaatsvervangend directeur van het overheidsprogramma Eenvoudig Beter dat de invoering van de wet voorbereidt. Hij legt uit waarom het voor woningcorporaties belangrijk is om straks zo vroeg mogelijk bij de gemeentelijke plannen aan te haken.
Wat gaat er veranderen door de Omgevingswet?
‘Met de Omgevingswet zullen er 26 wetten en zo’n 60 Algemene Maatregelen van Bestuur’ (AMvB) verdwijnen die gaan over ruimte, bouwen, infrastructuur, natuur en milieu. Een bouwer of een ambtenaar die wil weten of een project volgens het ontwerp mag worden gebouwd, hoeft straks nog maar in één document te kijken. Dat is dus overzichtelijker. De nieuwe wet biedt ook meer ruimte voor lokale afwegingen. Gemeenten en provincies moeten in een Omgevingsvisie hun ambities voor de leefomgeving beschrijven. Gemeenten moeten daarnaast ook een Omgevingsplan maken ter vervanging van onder andere de huidige bestemmingsplannen. Bij het maken van die Omgevingsvisies en Omgevingsplannen kunnen organisaties zoals woningcorporaties met de gemeente hun wensen en voornemens bespreken. Het is belangrijk voor corporaties om daar al in een vroeg stadium bij aangehaakt te raken. Dan kunnen zij aangeven wat zij willen en wat zij liever niet willen.’
Kunt u een voorbeeld geven wat er concreet verandert voor corporaties?
‘Neem de transformatie van leegstaande kantoren tot woning. Dat wordt eenvoudiger. Nu zijn er bijvoorbeeld belemmerende regels op het gebied van de geluidskwaliteit als een corporatie een kantoorpand langs een snelweg wil ombouwen tot tijdelijke woonruimte. Straks kan een gemeente er zelf voor kiezen om die landelijke geluidseisen te versoepelen. Maar dat moet de gemeente dan wel vastleggen. Corporaties moeten hun transformatieplannen met een kantoor dus al bij de totstandkoming van de Omgevingsvisie en het Omgevingsplan op tafel leggen.’
De wet maakt het dus mogelijk om lokaal af te wijken van landelijke regels?
‘Dat klopt. Gemeenten kunnen keuzes maken die verder strekken dan wat een AMvB regelt. Eén van de AMvB’s in de nieuwe wet wordt het Bouwbesluit. Hierin zijn de landelijke afspraken over de EPC-norm vastgelegd, de energieprestatiecoëfficiënt die uitdrukt wat het theoretische energieverbruik van een woning is. Om de duurzaamheid van woningen te verbeteren, kunnen gemeenten besluiten van die landelijke EPC-norm af te wijken. Dat kan echter alleen wanneer ze dat in het Omgevingsplan vastleggen.’
De Omgevingswet biedt dus ook ruimte voor het vastleggen van duurzaamheidsafspraken ?
‘Zeker. Behalve over de EPC-norm ligt het bijvoorbeeld ook voor de hand dat een gemeente afspraken over duurzame energieopwekking in het Omgevingsplan vastlegt. Bijvoorbeeld over stadswarmte. ‘
Kunnen corporaties zich nu al op de nieuwe wet voorbereiden?
‘We gaan alle veranderingen natuurlijk regelen in een overgangsregeling. Maar er zijn al verschillende pilots waarin gemeenten aan de slag zijn met Omgevingsvisies en Omgevingsplannen. Zo zijn er pilots waarbij gemeenten al vooruit kunnen lopen op het omgevingsplan door met de Crisis- en herstelwet te experimenteren. Zij mogen daarbij de reikwijdte van het bestemmingsplan verbreden van ‘goede ruimtelijke ordening’ naar een ‘gezonde en veilige fysieke leefomgeving’. Het kan voor corporaties interessant zijn om daar nu al bij aan te sluiten.’
De Omgevingswet treedt volgens planning in 2018 in werking. Uitgebreide informatie over de wet, het invoeringsprogramma en de pilots Omgevingsvisie en de pilots Omgevingsplan zijn te vinden op het omgevingswetportaal.
Bron: Aedes.nl
Cover: ‘corporaties’ door CalypsoArt (bron: Shutterstock)