"And Cut" een blog over regievoeren en zwermmanagement

Een goede regisseur

Als doorgewinterde actrice weet ik welke manieren van regievoeren killing kunnen zijn voor het proces. Neem bijvoorbeeld de regisseur die constant loopt te roepen dat hij de regisseur is. Of een regisseur die tijdens het repeteren een scène instapt en voordoet wat de acteurs volgens hem of haar zouden moeten spelen. Een regisseur en dus ook een gemeente die een regierol invult moet zich daar verre van houden. Een goede regisseur fluistert misschien hier en daar een richting of advies in. Het centrale thema, de verhaallijn en de timing wordt bewaakt door de regisseur, maar de invulling ervan, het echte werk, dus ook de meeste briljante ideeën ontstaan door het samenspel van de acteurs.

De slag om het rempedaal

De grootste dooddoener voor een theatraal proces is volgens mij een regisseur die regie voert door bij ieder nieuw idee op de rem te gaan staan. Het is iets wat ik helaas vaak om mij heen zie gebeuren. “Ja, maar is dat wel rendabel op de lange termijn?” “Nou, we moeten dat eerst intern bespreken.” “Daar moeten we even mee wachten tot na onze reorganisatie.” Soms lijkt het wel alsof we door de crisis van ‘een slag om de regie’ zijn terecht gekomen in ‘een slag om het rempedaal’. Wat is dat toch met macht? Dat het soms belangrijker lijkt om ergens ‘iets’ over te zeggen ook al kun je alleen maar ‘nee’ zeggen, dan om het aan je voorbij te laten gaan en er gewoon niets over te zeggen?

Als junior, nog niet zo lang van de universiteit, en met veel zin om aan de slag te gaan doet de ‘de slag om het rempedaal’ soms aan als een verloren en frustrerende strijd. Verrassend was het dan ook dat toen ik mijn ongenoegen over deze impasse uitte tijdens de Openkaartsessie ik de reactie kreeg dat het juist goed was. “Laat die gemeentes en corporaties nog maar even verder vastlopen en op de rem trappen, dat is alleen maar goed. Des te groter zal de verandering straks zijn, als ze tot de conclusie komen dat het allemaal niet meer werkt op deze manier”.

Zwermmanagement

En dat is misschien ook wel een van de mooie conclusies waar het tijdens de Openkaartsessie op uit kwam. “Zelfs regie is alweer een verouderd begrip. Een gemeente zou de rol op zich moeten nemen van een seats2meet” zo opperde een van de bezoekers van de Openkaartsessie. De gemeente als de plek waar alle partijen elkaar ontmoeten: daar smelten de ideeën samen. Maar niet per se onder de regie en al helemaal niet onder de controle van de gemeente. ‘Zwermmanagement’ noemde Maarten Pieterse, een van de sprekers, het. Daar is nog wel iets extra’s voor nodig, een derde partij: de burger. En die moet niet zoals in een ouderwets toneelstuk een kaartje kopen, stilzitten en achteraf applaudisseren. Maar is daadwerkelijk partner in de samenwerking. Tijdens de avond werd ook gesteld dat de tijd van de schattige participatiesubsidies voor een buurtfeest voorbij is. Gemeenten en corporaties moeten met de billen bloot en volledig inzicht verschaffen in de geldstromen, pas dan kunnen bewoners meepraten en het heft in eigen hand nemen. Ik ben het daar helemaal mee eens.

Zwermmanagement, het klinkt mij als jonge hond, die toch al erg gesteld is op roedels en kuddes, aantrekkelijk in de oren. Een zwerm geeft een idee van vrijheid en openheid en toch ook van gezamenlijkheid en creativiteit. Zwermmanagement is bij ons op het hok inmiddels het nieuwste Buzzword.

Dit najaar organiseert JongeHonden weer twee Openkaartsessies over actuele thema’s voor ons netwerk. We houden je op de hoogte via onze site e nieuwsbrief!

Zie ook:

- The coalition of the willing