Nu al werken met de Omgevingswet werkt

Congres Omgevingswet 2014

Case 1: Provincie Noord-Brabant in de stank

De provincie Noord-Brabant kampt met maatschappelijke onrust door de enorme groei van de veestapel. Nieuw beleid is nodig. De oplossing: met alle mogelijk organisaties (70!) op de hei gaan zitten om tot een integraal, totaalplan van aanpak te komen.

Zo is een nieuwe Verordening ruimte gemaakt: regels waarmee een gemeente rekening moet houden bij het ontwikkelen van bestemmingsplannen. De regels gingen bijvoorbeeld over emissie-uitstoot door veehouders en fijnstof. Maar ook: het moeten aangaan van een dialoog. Als veehouders iets willen ontwikkelen, moeten ze eerst in dialoog gaan met belanghebbenden. Daarnaast is een nieuw instrument ontwikkeld over de ontwikkeling van veehouderij. Als de ondernemer iets wil ontwikkelen, zegt de provincie in feite: ja dat mag, op voorwaarde dat je ook iets extra’s doet aan de omgeving of volksgezondheid.

Eigenlijk heeft de provincie Noord-Brabant hiermee meer regels toegepast. Dat is niet geheel in lijn met de gedachte achter de Omgevingswet. Het bijzondere hierin is echter dat het integraal en op een participerende manier is aangepakt.

Case 2: Havenbedrijf Rotterdam, geluid en veiligheid

Het Havenbedrijf Rotterdam is privaatrechtelijk eigenaar van de gronden in de haven van Rotterdam. Het Havenbedrijf stelt het bestemmingsplan op. Sommige delen van de enorme haven hadden nog geen bestemmingsplan, die zijn onlangs opgesteld waarbij twee hoofdonderwerpen van belang waren: (1) geluidverkaveling en hier regie op houden en (2) de externe veiligheid.

algemene eisen

Wat betreft geluidsverkaveling wordt een maximum gesteld aan wat bedrijven mogen produceren. Verder is het Havenbedrijf bezig met de eis dat bedrijven in de tijd naar beneden gaan in de geluidsproductie. Voor de externe veiligheid geldt dat het probleem is dat er veel verschillende bedrijven vlak bij elkaar liggen die alle verschillende veiligheidsmarges nodig hebben voor hun bedrijfsvoering. De oplossing: alleen toetsen of buiten de contour van het bedrijf wordt voldaan aan bepaalde . Dan krijgt het bedrijf binnen de contour individuele regels om toch door te mogen gaan met de bedrijfsvoering, zonder daarbij invloed uit te oefenen op zijn buur.

Eén en ander is geregeld via de Crisis- en herstelwet om een ‘bestemmingsplan Plus’ op te kunnen stellen.

Case 3: Gemeente Meppel heeft een eigen Bouwbesluit

De gemeente Meppel heeft een nieuw energiesysteem bedacht binnen de huidige regelgeving. In het Bouwbesluit staan de energienormen van gebouwen. De norm bestaat ruwweg uit twee onderdelen: de schil en de installaties. Prestaties hiervan worden bij elkaar opgeteld, er komt een bepaald getal uit (de EPC) en je voldoet wel of niet. Nu wilde Meppel een nieuwe duurzame wijk met duurzame installaties op zowel wijk- als gebouwniveau. Op een gegeven moment werden die duurzame installatie aangelegd. Vervolgens zeggen de ontwikkelaars: omdat de installaties zo goed zijn, kan de schil veel minder goed zijn, want dan voldoen we nog steeds aan de EPC. Dat wilde Meppel natuurlijk niet. Na een zoektocht hoe dit op te lossen heeft de gemeente een eigen Bouwbesluit gemaakt. Aleen het hoofdstuk over de energienorm is herschreven, waarin staat dat zowel de schil als installaties aan bepaalde norm moeten voldoen.

Case 4: Gemeente Leeuwarden

Gemeente Leeuwarden wil twaalf hectare ontwikkelen en wel energieneutraal. Er is voldoende kennis aanwezig over duurzame innovaties, bijvoorbeeld bij hogescholen, instituten Wetsus en Watercampus, veel MKB-bedrijven en ‘zelfstandige Willie Wortels’. Die zijn allemaal bezig met innovatieve experimenten. Zo is er bijvoorbeeld het ‘autarkisch wonen’, een woning op water die energie en water zelf regelt, wnen geen externe voorzieningen nodig heeft. Tóch moet er een meterkast in huis van het Bouwbesluit. Over de ‘Dutch Rainmaker’ heeft de regelgeving niet eens nagedacht. Hoe kan je er nu voor zorgen dat een vergunning wordt uitgegeven terwijl je niet eens weet wat er gaat komen?

Op basis van Crisis- en herstelwet is de volgende ontheffing doorgevoerd: er zijn bepaalde gebieden aangewezen waar, zolang het veilig is voor volksgezondheid en milieu, de vergunning wél wordt gegeven. Ook al weet je niet precies wat er gaat komen.

Tot slot: ga aan de slag!

Ter afsluiting van de sessie roept Monique Arnold, projectleider Crisis- en herstelwet van het Ministerie van I en M, op deze cases als inspiratie te gebruiken om aan de slag te gaan, kortom om te vernieuwen binnen de huidige regelgeving. Hier leert men van, wat we kunnen gebruiken om de nieuwe Omgevingswet te verbeteren.

Presentatie Jocco Eijssen

Zie ook:

- Hoofdverslag 'Oefenen met de Omgevingswet'
- Verslag parallelsessie 'Flexibiliteit en afwegingsruimte – waarom niet?'
- Verslag parallelsessie 'Het omgevingsplan: nu nóg integraler!'
- Verslag parallelsessie 'Gegrond grondbeleid'