Tapijnkazerne Maastricht door Kim Willems (bron: Shutterstock)

Sessie E: Nu al werken met de omgevingswet

25 september 2013

3 minuten

Verslag Momenteel zijn al zo’n tachtig experimenten gaande (of voltooid) waarbij wordt gehandeld in de geest van de nieuwe Omgevingswet. Verdeeld over zeven tranches, experimenteren overheden op verschillende schaalniveaus met instrumenten en regelgeving uit de Chw die in de toekomst mogelijk opgaat in de nieuwe Omgevingswet. In Paralelsessie E stonden drie projecten uit de 5e, 6e en 7e tranche centraal, uit respectievelijk Rotterdam, Maastricht en Zaanstad.

Congres Omgevingswet 2013

Na een korte inleiding van Monique Arnolds (programmamanager Crisis- en herstelwet Ministerie van Infrastructuur en Milieu) nam Joep Vermeulen van het Havenbedrijf Rotterdam het woord over het opstellen van een nieuw bestemmingsplan voor de Rotterdamse haven. Door de gigantische omvang en de complexiteit van o.a. milieugebruiksruimten is dit een grote opgave die veel tijd kost. Toch zorgen enkele instrumenten uit de Chw dat er meer bewegingsruimte en daarmee snelheid kan worden gecreëerd. Een sprekend voorbeeld hiervan is het werken met een geluidverkaveling. Voor ieder deelgebied is een bepaalde bandbreedte vastgesteld waarbinnen bedrijven moeten blijven. Bedrijven zijn verplicht onder een bepaalde bovengrens te blijven, maar als men onder de ondergrens zit, is er geen enkele discussie. Een dergelijk facetbestemmingsplan zou men graag voor meer thema’s opstellen (zoals NOx en geluidsemissie), maar dit blijkt vooralsnog te complex.

De herontwikkeling van de Tapijnkazerne in Maastricht was het tweede praktijkvoorbeeld, toegelicht door Tima van der Linden, projectmanager Ruimte Gemeente Maastricht. Ook hier blijken de instrumenten uit de Chw zeer nuttig. Zo mogen tijdelijke functies tien jaar afwijken van het bestemmingsplan en is het niet meer verplicht om voor ieder plot een exploitatieplan vast te stellen. Toch zijn er in Maastricht nog veel vragen over het efficiënt aanpakken van een organische ontwikkeling. Hoe borg je de vrijheid voor (tijdelijke) invulling én rechtszekerheid voor gebruikers en omwonenden? Waar en hoe worden toetsingscriteria voor organische invulling opgenomen en wat moet/kan dat toetsingskader inhouden? Hoe ziet zo’n bestemmingsplan er dan uit? Deze en andere vragen moeten in de toekomst een antwoord krijgen.

Zaandam heeft met het Hembrugterrein een vergelijkbare casus. Ook dit is een voormalig militair gebied welke nu herontwikkeld gaat worden. Eveline Zeeman, juridisch beleidsadviseur van de Gemeente Zaanstad, kampte met veel van dezelfde vragen zoals die in Maastricht spelen. De gemeente werkt aan een flexibel bestemmingsplan om organische gebiedsontwikkeling in een periode van 20 jaar mogelijk te kunnen maken. Buiten de afwijkingen in de 6e tranche, waar de Tapijnkazerne onderdeel van is, is het in de 7e tranche nu ook mogelijk om zonder vergoeding van planschade een bestemming te wijzigen, indien de bouw- en gebruiksmogelijkheden drie jaar ongebruikt zijn gebleven. Dit biedt kansen, maar ook vragen: Hoe moet met planschade worden omgegaan wanneer woningen in een milieucontour van bestaande bedrijvigheid worden gebouwd?

Ondanks de vele vragen die momenteel nog spelen bij de gemeenten noemt Monique Arnolds het experimenteren met de nieuwe wetgeving een succes is dat haar stoutste verwachting overtrof: “Veel projecten zijn in een bestuursrechtelijke versnelling gekomen, waardoor besluitvorming en uiteindelijke realisatie sneller is gegaan. De wetgeving werkt als een hefboom.”

Bekijk de presentaties

Sessie E. Nu al werken met de Omgevingswet (pdf)
Tima van der Linden, Projectmanager Ruimte Gemeente Maastricht

Sessie E. Nu al werken met de Omgevingswet (pdf)
Joep Vermeulen, Senior Legal Counsel Havenbedrijf Rotterdam

Sessie E. Nu al werken met de Omgevingswet (pdf)
Eveline Zeeman, Juridisch beleidsadviseur Gemeente Zaanstad

Zie ook:


Cover: ‘Tapijnkazerne Maastricht’ door Kim Willems (bron: Shutterstock)


Portret - Rick de Boer

Door Rick de Boer

YP-redacteur Gebiedsontwikkeling.nu | Assistent Projectleider Asset Management bij Arcadis


Meest recent

Peter Pelzer door Faculteit Bouwkunde TU Delft (bron: Faculteit Bouwkunde TU Delft)

“We moeten de lange termijn meer gaan voelen in gebiedsontwikkeling”

Peter Pelzer is sinds 1 januari hoogleraar aan de TU Delft en werkte aan een geactualiseerde versie van zijn stadsessay Verantwoordelijk voor de toekomst, waarin hij op zoek gaat naar een planologie voor de lange termijn.

Interview

21 januari 2025

De L-flat in Zeist door Patrick Verhoef (bron: shutterstock)

Wijkaanpakken in middelgrote gemeenten, drie praktijkvoorbeelden

Onderzoekers van Platform31 destilleren uit drie praktijkvoorbeelden een aantal lessen die volgens hen relevant zijn voor middelgrote Nederlandse gemeenten die aan de slag willen met een brede wijkaanpak.

Onderzoek

20 januari 2025

Huis onder constructie door Fokke Baarssen (bron: Shutterstock)

Friso de Zeeuw over zijn rol als voorzitter van adviesgroep STOER

Het programma STOER moet ervoor zorgen dat de kabinetsambitie om 100.000 woningen per jaar te bouwen sneller, efficiënter en goedkoper wordt gerealiseerd. Friso de Zeeuw is benoemd tot voorzitter van de adviesgroep van het programma.

Interview

17 januari 2025