Zakendoen in China

Inbo-bestuurder Jeanet van Antwerpen introduceerde hoe Inbo met China in aanraking is gekomen. In 2011 heeft Inbo besloten, onder meer vanwege een krimpende markt in Nederland, om nieuwe ontwerpopgaves in China te verkennen. Het werd al meteen duidelijk dat een goede lokale partner, die de taal spreekt en de cultuur kent, essentieel is voor het slagen van een bedrijf in China.

Industrieel ontwerper Pakwing Man stelde dat hoewel veel economische macht van het Westen naar China aan het schuiven is de Nederlandse creativiteit en kennis over ontwerp nog altijd van hoog niveau zijn. Dit illustreerde hij aan de hand van een interactieve lichtinstallatie, die onder andere te zien was op de Beijing Design week.

Ondernemer en sinoloog Hendrik Schulte Nordholt deelde zijn ervaringen over ondernemen in China. Nordholt werkt al 20 jaar in China en ondersteunde zijn persoonlijke ervaring met academische kennis van de Chinese cultuur. In zijn lezing benadrukte Nordholt het belang van relaties boven contracten en hoe die relaties in China het beste kunnen worden onderhouden. Zo leerden we dat een Chinees meerdere manieren heeft om nee te zeggen, zoals ‘misschien’ en ‘we gaan het onderzoeken’; nee zal een Chinees nooit direct tegen je zeggen. De onderhandelingen over een contract kunnen soms erg moeizaam verlopen, maar naderhand zal er nooit meer naar worden verwezen. Zakelijke problemen lossen de Chinesen liever niet juridisch op, ze prefereren een informele oplossing aan de eettafel. Gezichtsverlies is iets wat een Chinees altijd wil voorkomen. Als je op de foto staat met de burgermeester, dan verzekert je dat dus van een contract, aangezien hij zich dan niet meer ongezien kan terugtrekken.

Hillebrand Ehrenburg deelde zijn ervaring met het opzetten van een Chinese vestiging in Wuhan als manager bij Grontmij. Tot voor kort was de groei in kuststeden als Beijing, Shanghai en Shenzhen het grootst, maar sinds een aantal jaar zijn ook de steden in het binnenland, zoals Xian, Chengdu, Chonqing en Wuhan sterk aan het groeien. Deze sterke bevolkingsgroei doet de vraag naar infrastructuur en stedelijke planning sterk stijgen en dit biedt kansen voor bedrijven als Grontmij. Toch is zakendoen in China niet vanzelfsprekend. Ehrenburg illustreerde de complexiteit ervan aan de hand van een lopend project: “De locatie is veranderd, het programma is veranderd en de opdrachtgever is veranderd; eigenlijk is het een ander gebouw.” De bouw in China wordt in hoge mate gecontroleerd door regionale en lokale Design Institutes. Deze instituten bepalen in grote lijnen de hoofdopzet van het masterplan en moet je te vriend houden, omdat zij alle bouwvergunningen verstrekken. Een slechte relatie met een Design Institute kan de zaken in die regio erg bemoeilijken. De inzet van Chinese staf in alle fasen is volgens Ehrenburg doorslaggevend voor succes.

Joost van den Hoek rondde de avond af met een overzicht van Inbo’s eerste tien projectervaringen in China. De ontwerplocaties van Inbo reflecteerden de Chinese markt goed, met projecten in de regio Beijing, Shanghai, Shenzhen en Chengdu. Een van Van Hoeks bevindingen is dat China een land van contradicties is. Het land is tegelijkertijd een ontwikkeld land en een ontwikkelingsland; tegelijkertijd verleden, heden en toekomst. Naar mijn idee is dit wat China zo’n intrigerend land maakt, waardoor ontwerpers en ondernemers, ondanks de grote uitdagingen, zullen blijven komen.

Zie ook:

- De kleren van keizer Koolhaas
- Nieuwe spelers maken nieuwe steden?
- Green from scratch