16 september 2014
2 minuten
Nieuws Samen brengen we de praktijk verder. Gebiedsontwikkeling.nu bundelt eens per maand concrete lessen en handreikingen. Dit keer de lessen uit vier recente herbestemmings- en transformatieprojecten en de Duitse visie op dit onderwerp.
Zoektocht naar een gemaksformule voor de praktijk.
GZG-terrein - Vijf hectare nieuwe binnenstad met oud zorgvastgoed (9 september 2014)
Het Groot Ziekengasthuis terrein in 's-Hertogenbosch krijgt een nieuwe bestemming. De gebouwen op het terrein zijn een combinatie van bebouwing uit de jaren zeventig van de vorige eeuw en soms eeuwenoude rijksmonumenten. De monumenten krijgen een nieuwe functie en andere gebouwen maken plaats voor nieuwe. Terwijl de werkzaamheden worden verricht, wordt het terrein niet ongebruikt gelaten.
Vier lessen:
- Door direct vanaf het begin gebruikers te vinden voor de panden wordt het gebied levendig en vormt er een nieuwe identiteit. Dit levert tevens inkomsten op.
- De nauwe samenwerking met de creatieve sector zorgde ervoor dat de ruimte snel kon worden gevuld.
- In het programma is ruimte voor invulling door de creatieve sector, ondersteunend aan de beoogde maatschappelijke en culturele functies.
- 'Tijdelijke' invulling hoeft niet tijdelijk te zijn.
Lees hier het volledige artikel.
ZoHo Rotterdam: Sociaal rendement van de maakindustrie (15 juli 2014)
Op 26 juni 2014 openden de bedrijven die zich het afgelopen jaar in ZoHo hadden gevestigd hun deuren voor publiek. Hieronder partijen als de culturele organisatie Roodkapje, Hostel de Mafkees, Codum, partijen in kantoorgebouw Katshoek en de Hofbogen. Eén van de centrale locaties was het Gele Gebouw in het Zomerhofkwartier (ZoHo). Wat zijn de uitdagingen en wie zijn de spelers? Wat is de strategie en hoe lopen de ontwikkelingen?
Vijf lessen:
- Bewoners kunnen initiatieven in de wijk van bevlogen ondernemers en studenten een boost geven.
- Een structurele impact hebben op de wijk vergt veel organisatievermogen. Samenwerken gaat niet meteen vanzelf, iemand moet het voortouw nemen.
- Een regelvrije of regelarme zone brengt risico’s met zich mee, maar zorgt ook voor experimenteerruimte voor de gemeente in regelgeving en verantwoordelijkheden. Het biedt gebruikers de mogelijkheid meer verantwoordelijkheid op zich te nemen.
- Een visie voor het gebied opstellen is vooral de verantwoordelijkheid van de partijen die er aan de slag gaan: vastgoedeigenaren en gebruikers. De gemeente plaatst de ontwikkeling binnen de context van de stad en stuurt bij indien nodig.
- Geleidelijk ontwikkelen blijft tijdrovend. Uitdaging is om op zoek te gaan naar slimme oplossingen om sociale impact te vergroten en te structureren, bijv. door wijkcoöperatie.
Lees hier het volledige artikel.
Honigcomplex Nijmegen: De motor van het Waalfront (27 april 2014)
Wat zijn de uitdagingen en wie zijn de spelers? Wat is de strategie en hoe lopen de ontwikkelingen? Zijn er rode draden te ontdekken, overeenkomsten tussen deze gebieden?
Vier lessen:
- Kleine flexibele stuurteams met de juiste disciplines aan boord dragen bij aan een efficiënte werkwijze, korte lijnen en zijn ondernemersvriendelijk.
- Bouw evaluatiemomenten in en pas de organisatie aan op wat de veranderde situatie vraagt.
- Een schouwgroep die naar de ondernemers toegaat en ter plaatse overlegt en adviseert over veiligheidszaken draagt bij aan een soepel vestigingsproces.
- Benut potentieel aan young professionals: biedt opleiding en kansen bij aanwezige bedrijven in ruil voor hun kennis/expertise.
Lees hier het volledige artikel.
‘Werken aan de Self Made Future op de NDSM-werf (4 juli 2014)
Een vergeten gebied is de NDSM-werf allang niet meer, met z’n prachtige industriële erfgoed en ligging aan het IJ staat het al jaren in de boekjes als de culturele hotspot van Amsterdam. Wat de Zuidas is voor de financiële sector, moet de NDSM-werf worden voor creatieve en nieuwe maakindustrie. Het gebied worstelde lang met de aandacht, status en belofte. Hoe staat de werf er anno 2014 voor? Een interview met Anne Marie Hoogland, directeur van de Stichting NDSM-werf.
Zes lessen:
- Eén beheerorganisatie voor de buitenruimte in stichtingsvorm die eigen inkomsten genereert door (commerciële) verhuur is een goed werkend model.
- Een door alle stakeholders opgestelde visie kan inspireren en bijdragen aan co-eigenaarschap. Het is zaak de dialoog gaande te houden voor blijvend commitment.
- Een open on-/offline visietraject over de te varen koers kan bijdragen aan nieuwe vormen in zelforganisatie. Bedrijfspresentaties, workshops, online stories en sociale media zijn bruikbare tools.
- Gemengde gebieden met commerciële en niet-commerciële functies zijn vruchtbare grond voor een nieuwe circulaire economie.
- Communiceer duidelijk naar alle (nieuwe) partijen wat de hoofdfunctie van een gebied is en wat dat betekent.
- Vergeet in gebieden die lang het stempel ‘tijdelijke ontwikkeling’ kunnen hebben niet de beheerkosten van basisinfrastructuur (bekabeling, leidingen en kades).
Lees hier het volledige artikel.
Leren van herontwikkeling in Duitsland (12 juni 2014)
Het herontwikkelen van vastgoed moet een bijdrage leveren aan de wijk”. Dit was de belangrijkste boodschap die Henry Beierlorzer (Stadtplaner und Projectbeauftragter Montags Foundation) kwam brengen. Hij vertelde over de herontwikkeling van Samtweberei, een voormalig fabrieksgebied in het Duitse Krefeld. In de daaropvolgende discussie met Bert Krikke (4THECITY) en Job Keja (Skonk) werden ervaringen uitgewisseld en lessen geleerd onder leiding van moderator Marjet van Zuijlen.
Drie lessen:
- “Social entrepreneurship” kan bereikt worden door het huren van vierkante meters te koppelen aan inzet voor projecten voor de wijk.
- Non-profit werkt ook bij het her-ontwikkelen van een wijk, de gemaakte winst wordt direct in de wijk geïnvesteerd.
- Kijk niet te veel naar de winst op korte termijn maar focus op de toegevoegde waarde op lange termijn.
Lees hier het volledige artikel.
Vorige lessons to go:
- Lessons to go over nieuwe samenwerkigsmodellen
Cover: ‘gebundelde lessen_660’